جواد ستاری - Phd Student, University of Arak, Persian Language and Literature
حسن حیدری - Full professor, University of Arak, Persian Language and Literature
محسن ذوالفقاری - Full professor, University of Arak, Persian Language and Literature
مهرداد اکبری گندمانی - Assistant Professor, University of Arak, Persian Language and Literature

«زشتی» مفهومی فلسفی است که در طول تاریخ، رویکردهای مختلفی به آن اتخاذ شده است. برخی آن را عدم و بعضی منفی، شر بنیادین، بی ارزش و بدشکل میپنداشتند؛ عده ای نیز آن را روی دیگر زیبایی و بخشی از هستی که قادر است وجوهی جدید از کل هستی را برملا سازد، می انگاشتند و بر نقش مثبت زشتی در برجسته کردن زیبایی تاکید می کردند. موضوع این مقاله ضرورت پرداختن به مفهوم زشتی در تحقیقات ادبی در قالب الگوی منسجم است. در این پژوهش، دلایل فقدان زشتی شناسی در تحقیقات ادب فارسی واکاوی و سپس فواید و کاربردهای زشتیشناسی توضیح داده شده و برای نمونه یک غزل حافظ بررسی شده است. نتیجه تحقیق نشان میدهد هرچند تاکنون حضور زیبایی شناسی در عرصه تحقیقات ادبی، غیبت زشتیشناسی را به دنبال داشته، درواقع زشتیشناسی روی دیگر سکه زیباییشناسی است و بررسی این دو مفهوم جدا از هم نیست. در زشتیشناسی غزلیات حافظ، بسیاری از حقایق از دید شارحان و محققان پنهان مانده است؛ برای مثال کاربست زشتیشناسی در یک غزل حافظ گویای این است که غزل مورد بررسی برخلاف گفته برخی محققان، انسجام و یکپارچگی دارد. درنتیجه کاربرد نظریه زیباییشناسی زشتی در بازنگری این اثر الزامی است.

ugliness, aesthetic, integration of beauty and ugliness, literary and cultural critique, پیوند زشتی و زیبایی, زشتی, ضرورت تحقیق مفهوم زشتی در ادبیات, نقد ادبی و فرهنگی