Ayoub Fathollahi Qarachoboogh - دانشجوی دکتری گروه جنگلداری، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه ارومیه، ایران
Ahmad Alijanpour - دانشیار، گروه جنگلداری، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه ارومیه، ایران.
Bahman Hosseini - دانشیار گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی دانشگاه ارومیه، ایران
Abbas Banj Shafiei - دانشیار، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه ارومیه

این پژوهش با هدف بهینه­سازی تکثیر درون شیشه آردوج تحت تیمارهای مختلف پرآوری و ریشه-­زایی انجام شد. نمونه­های گیاهی مورد نیاز از شاخه­های یک ساله سالم و جوان پایه­های این گونه از جنگل­های ارسباران جمع­آوری شدند. این پژوهش به­صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی اجرا و داده­ها با استفاده از آزمون تجزیه واریانس دوطرفه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. برای باززایی مستقیم از تیمار تنظیم­کننده­های رشد گیاهی BAP، KIN و TDZ در چهار سطح (صفر، ۱، ۳، ۵ میلی­گرم در لیتر) به­صورت مجزا و یا در ترکیب با IAA در سه سطح (صفر، ۱/۰ و ۵/۰ میلی­گرم در لیتر) استفاده شد. همچنین برای بررسی ریشه­زایی در آردوج، شاخساره­هایی با ارتفاع بیش از یک سانتی­متر، در محیط­های کشت پایه OM، MS، DKW،WPM ، MS ۲/۱ و MS ۴/۱ حاوی IBA (نیم میلی­گرم در لیتر) کشت شدند. در این بررسی شاخص­های پاسخ به کشت بافت از قبیل درصد زنده­مانی، درصد باززایی، تعداد شاخساره، طول شاخساره و درصد ریشه­زایی بررسی شد. در بین تیمارهای تنظیم­کننده­های رشد گیاهی، بیشینه تولید شاخساره (۸۲/۳، ۷۸/۲ و ۶۷/۱ شاخساره در هر ریزنمونه) به­ترتیب در محیط کشت MS تکمیل شده با ۱ میلی­گرم در لیتر BAP و ۱/۰ میلی­گرم در لیتر IAA، ۳ میلی­گرم در لیتر کینتین (KIN) و ۳ میلی­گرم در لیتر تیدیازورون (TDZ) به­دست آمد.

آردوج, تنظیم کننده رشد گیاهی, ریزازدیادی, ریشه زایی