Mahmoud Radaee - دانشجوی دکتری جنگل شناسی و اکولوژی جنگل، دانشکده علوم جنگل، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی، گرگان، ایران
Hashem Habashi - دانشیار، دانشکده علوم جنگل، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی، گرگان، ایران
Ramin Rahmani - دانشیار، دانشکده علوم جنگل، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی، گرگان، ایران
Shaban Shataee - استاد، دانشکده علوم جنگل، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی، گرگان، ایران
Hormoz Sohrabi - دانشیار، دانشکده منابع طبیعی نور، دانشگاه تربیت مدرس، ایران

تاثیر ورود به جنگل و بهره برداری درختان بر ساختار آینده و عملکرد اکولوژیکی جنگل های هیرکانی موضوعی مورد بحث است. اطلاعات موجود در خصوص تاثیر شدت برداشت بر خصوصیات توده و مثل زیست توده اندک است. مقاله حاضر باهدف تعیین تاثیر شدت بهره­برداری درختان توده انجیلی- ممرز در شیوه تک­گزینی بر زیست­توده انجام شده است. به­این منظور در ۷۰ قطعه نمونه نیم هکتاری اطلاعات کلیه درختان و خشک دارها برداشت شد. تعداد ۳۵ قطعه نمونه در توده برداشت شده به شیوه تک­گزینی با سه شدت برداشت قرار داشتند و معادل همین تعداد قطعه نمونه در توده کنترل بودند. لاشریزی درختان طی شش ماه از شهریور تا بهمن برداشت شد و ذخیره کربن آلی خاک از طریق اندازه گیری کربن آلی و وزن مخصوص ظاهری خاک تعیین شد. سپس زیست توده درختان، لاشریزه، خشک دار، ریشه، خاک و در نهایت زیست­توده کل محاسبه شد. نتایج نشان داد که با افزایش شدت برداشت تا ۵/۱۳ درصد روند تغییرات زیست توده کل افزایشی است هرچند شدت برداشت تاثیر معنی داری بر زیست­توده روی زمینی، زیرزمینی و کربن آلی خاک نداشت. زیست­توده روی زمینی در توده تک­گزینی بیشتر از توده کنترل بود. میانگین زیست­توده کل در توده برداشت شده انجیلی ممرز ۱۴۷ و در توده کنترل ۱۴۴ تن در هکتار بود و برداشت به­طور متوسط دو درصد زیست­توده کل را افزایش داد. در نهایت با توجه به نتایج این پژوهش شدت برداشت متوسط (۵/۹-۶/۳ درصد حجم سرپا) به­عنوان شدت برداشت مناسب تعیین شد. تشابه وضعیت زیست­توده لاشریزه و خشک دار در دو توده به­عنوان شاخص زیستی، گویای مناسب بودن شرایط نشانه­گذاری در شیوه تک­گزینی بود.

زیست توده, بهره برداری, لاشریزه, خشکه دار, تک گزینی