ملیحه نخعی - گارشناس ارشد زمین شناسی اقتصادی دانشگاه تهران
محمدحسن کریم پور - گروه زمین شناسی دانشگاه فردوسی مشهد
خسرو ابراهیمی - گروه زمین شناسی دانشگاه فردوسی مشهد
سیداحمد مظاهری - گروه زمین شناسی دانشگاه فردوسی مشهد

در منطقه جنوب خراسان به لحاظ عظیمی از فعالیتهای آتشفشانی اسیدی تاحد واسط در دوران سوم زمین شناسی شرایط مناسبی تشکیل بنتونیت فراهم گشته است. هدف از این پژوهش بررسی شرایط تشکیل ، ترکیب کانی شناسی و شیمیایی و مصارف صنعتی بنتونیتهای معادن برون (فردوس) ، حسامیه و چاه طالب (سرایان) می باشد. بر اساس مطالعات صحرایی و آزمایشگاهی بعمل آمده مشخص گردید که در معدن بنتونیت برون ماده معدنی در مرز سنگهای آتشفشانی ریولیتی تا داسیتی قرار گرفته است. معدن بنتونیت حسامیه توسط کنگلومرای نئوژن پوشیده شده است. معدن چاه طلب نیز درون سنگهای آذر آواری قرار دارد. بررسیهای ژئوشیمیایی و کانی شناسی نشان می دهد که بنتونیت برون از انواع سدیم – کلسیم دار و بنتونیت حسامیه وچاه طالب از نوع سدیم دار می باشند. نتایج ازمایشات صنعتی نشان می دهد که این بنتونیتها در واحدهای ریخته گری قابل استفاده نیست و باید برای دیگر مصارف مثل رنگبری و یا گل حفاری مورد آزمایش قرار می گیرند.