علی حاتمی ورنیاب - دانشجوی دکتری مجتمع عالی قرآن و حدیث رشته قرآن و علوم تربیتی

اصل کرامت نفس پایه و محور همه تعلیمات اخلاق اسلامی است و در تعلیمات اسلامی بر هیچ موضوعی این قدر تاکید نشدهاست. در اسلام به کرامت و عزت نفس، در قالب محترم شمردن نفس بسیار اهمیت داده می شود. واژه عزت نفس در متوناسلامی با اصطلاحات و بیان های گوناگونی آمده است، ولی همه آن ها مفهومی واحد را بیان می کند؛ واژه هایی مانند کرامتنفس، احترام نفس، حریت نفس و شرافت نفس که در روایات و احادیث زیادی دیده می شود. خداوند متعال استعداد هایگوناگونی را در وجود انسان به ودیعه گذاشته است و مربیان نفوس هر کدام روی یک یا چند استعداد تکیه کرده اند. با آنکه درهر فرد استعدادهای متعدد وجود دارد، اما تنها یک یا چند استعداد ممکن است شناسایی و شکوفا گردد. در مقابل کوپراسمیت تعریف عزت نفس را ارزشیابی فرد از خود می داند که بیانگر نگرشی از موافقت و پذیرش و یا عدم موافقت نسبت بهقابلیت ها، اهمیت، موفقیت و ارزش خود هست که معمولا فرد این ارزشیابی را حفظ می کند. به طور خلاصه کوپر اسمیت میگوید: آن یک قضاوت شخصی از باارزش بودن است که با نگرش هایی که فرد راجع به خودش دارد، نشان داده می شود و یکتجربه فاعلی است که فرد از طریق گزارش های کلامی و دیگر تجلیات رفتاری ابراز می کند. این پژوهش که به روش توصیفی -تحلیلی و با گردآوری کتابخانه ای نگارش شده است با بررسی نظریات اندیشمندان اسلامی و کوپر اسمیت در حوزه عزت نفسبه عوامل و موانع عزت نفس پرداخته است که می توان به (بندگی خداوند، تقوا و خداترسی، دل بریدن از غیر خدا، حق مداری،میزان احترام، دستاوردها و موفقیت هاو... ) از عوامل عزت نفس و (طمع، اظهار نیاز به مردم، رفتارهای جاهلانه و...) از موانععزت نفس اشاره کرد

مطالعات میان رشته ای، عزت نفس، اندیشمندان اسلامی، کوپر اسمیت.