احمد پوراحمد - استاد گروه جغرافیا انسانی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
اکبر حمیدی - دانشجوی دکتری جغرافیای انسانی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
حسین حاتمی نژاد - دانشیار گروه جغرافیا انسانی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
سعید زنگنه شهرکی - دانشیار گروه جغرافیا انسانی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

با آغاز قرن بیست ویکم، سیاست های مختلفی به منظور مدیریت پیچیدگی ها و عدم قطعیت سیستم های شهری، به ویژه در مقیاس کلانشهری اتخاذ گردیده که «بازآفرینی شهری » به عنوان سیاست معطوف به بافت های مرکزی- میانی و پهنه های ناکارآمد و فرسوده شهری، اهمیت انکارناپذیری در برنامه ریزی و مطالعات شهری یافت هاست. هدف اصلی این پژوهش، مرور ادبیات، بسط نظری و ارائه الگوی مفهومی بازآفرینی شهری براساس رویکرد تحلیل محتوای کیفی است که در وهله اول، بیش از ۳۰۰ متن علمی در حوزه بازآفرینی شهری به صورت هدفمند مطالعه شد و پس از غربالگری نهایی، ۷۳ منبع به عنوان متون منتخب مورد واکاوی محتوایی قرار گرفت. در گام دوم، مولفه ها و مقوله های مرتبط با متغیر اصلی تحقیق استخراج و دسته بندی گردید. براساس یافته های تحقیق، مقوله های عمده بازآفرینی شهری عبارتند از: ۱) اصول بازآفرینی شهری؛ ۲) سیر تحول سیاست های بازآفرینی شهری؛ ۳) استراتژی های بازآفرینی پایدار شهری؛ ۴) چارچوب های ارزیابی بازآفرینی؛ ۵) نظریه های پشتیبان بازآفرینی؛ و ۶) بازآفرینی شهری مبتنی بر کاربری اراضی شهری. در نتیجه، با در نظرگرفتن مفاهیم نظری بسط یافته، الگو و مدل مفهومی بازآفرینی شهری ارائه گردید. شایان توجه است که در میان مقولات مزبور، مسئله بازآفرینی شهری با اتکای بر سیستم کاربری اراضی در مطالعات پژوهشی بیشتر مورد توجه بوده و سپس، مقوله استراتژی های بازآفرینی پایدار اولویت بیشتری دارد. در مقابل، بر بحث رویکردهای نظری پشتیبان بازآفرینی، سیرتحول سیاست بازآفرینی و چارچوب های ارزیابی آن نسبت به بقیه موضوعات مورد بررسی، کمتر تاکید شده است.

سیاست شهری، بازآفرینی شهری،الگوی نظری بازآفرینی شهری، تحلیل محتوای کیفی