لیلا میوه ای - استادیار، دانشکده فنی دانشگاه گیلان، رشت ، ایران
مختار آرامی - استاد، دانشکده مهندسی نساجی، دانشگاه صنعتی امیرکبیر، تهران، ایران
فرحناز نورمحمدیان - دانشیار، گروه پژوهشی مواد رنگزا، پژوهشکده صنایع رنگ ایران، تهران، ای
علیرضا تهرانی بقا - استادیار، گروه پژوهشی محیط زیست، پژوهشکده صنایع رنگ ایران، تهران، ای

در این تحقیق انحلال پذیری رنگزای دیسپرس قرمز 1 به عنوان یک رنگزای مونوآزو در محلول سطح فعال های دوقلوی کاتیونی با پل انعطاف پذیر و آبگریز متیلنی و دم آبگریز حاوی 12 اتم کربن که 12-2-12 و 12-4-12 نامیده می شوند و همچنین سطح فعال مونومری متناظر آنها (DTAB) بررسی شد. اثر غلظت سطح فعال بر روی انحلال پذیری رنگزا در دمای اتاق توسط اسپکتروفوتومتر ماورای بنفش - مرئی مطالعه گردید. نتایج نشان داد که در غلظت های پائین سطح فعال و تا قبل از غلظت بحرانی تشکیل میسل (CMC) سطح فعال ها، میزان جذب محلول رنگزا- سطح فعال ناچیز است اما با افزایش غلظت سطح فعال و در غلظت های بالاتر از CMC میزان انحلال رنگزا و در نتیجه مقدار جذب محلول شدیداً افزایش می یابد که نشان دهنده انحلال مولکول های رنگزا در ناحیه درون میسل های تشکیل شده است. همچنین تأثیر زمان ب روی میزان انحلال رنگزا مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان می دهند که در غلظت های پائین تر از CMC انحلال پذیری رنگزا با گذشت زمان تغییری نمی کند اما در غلظت های بالاتر از CMC افزایش زمان سبب افزایش انحلال پذیری رنگزا می شود.

انحلال پذیری، سطح فعال دوقلوی کاتیونی، رنگزای دیسپرس، رنگزای آزو