مهدی یوسف وند - دانشگاه لرستان
عزت اله قدم پور - دانشگاه لرستان
فضل اله میردریکوند - دانشگاه لرستان
حسین حسینی - دانشگاه خوارزمی
علی اصغر فرخ زادیان - دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان (خوراسگان)، باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان

مقدمه: افسردگی در دانش آموزان از موضوعات مهم در گستره علم روان شناختی است. دانش آموزان مبتلا به این اختلال دچار مشکلات زیادی از جمله احساس شایستگی پایین و بی میلی نسبت به ادامه تحصیل می شوند. از روش های مختلفی برای درمان اختلال مربوطه استفاده شده است، که درمان دی. بی. تی. از جمله مهم ترین و اثربخش ترین روش های درمان این اختلال روانشناختی می باشد. بنابراین هدف اصلی این پژوهش، تعیین میزان اثربخشی درمان دی. بی. تی. (رفتاردرمانی دیالکتیک) در تغییر سطح نیازهای خودتعیین گری و معنای تحصیل دانش آموزان دختر افسرده شهر الشتر بود. روش: این پژوهش به صورت شبه تجربی بود که در آن از طرح پیش آزمون - پس آزمون با گروه کنترل استفاده شد. نمونه پژوهش ۴۰ آزمودنی بود که از میان دانش آموزان دختر دبیرستانی دارای افسردگی شهر الشتر انتخاب و به صورت تصادفی در گروه های آزمایش(رفتاردرمانی دیالکتیکی) و گواه گمارده شدند. در مرحله مداخله گروه آزمایش به مدت ۱۲ جلسه ۲ ساعته تحت رفتاردرمانی دیالکتیک قرار گرفتند. در طی این مدت گروه کنترل هیچ نوع مداخله ای دریافت نکرد. برای جمع آوری داده ها از مقیاس نیازهای خودتعیین گری سوریبو و همکاران (۲۰۰۹) و پرسش نامه معنای تحصیل هندرسون – کینگ و اسمیت (۲۰۰۶) در مراحل پیش آزمون و پس آزمون برای دو گروه آزمایشی و گواه استفاده شد. داده های پژوهش با روش تحلیل کواریانس چندمتغیری تجزیه و تحلیل شدند. تحلیل داده ها به کمک نرم افزار «اس. پی. اس. اس.» ۲۱) انجام گرفت. نتایج: نتایج تحلیل کوواریانس و معناداری بالینی تفاوت معنی داری بین دو گروه نشان داد. بحث و نتیجه گیری: یافته ها حاکی از آن بود که رفتاردرمانی دیالکتیک در افزایش سطح نیازهای خودتعیین گری و معنای تحصیل، اثربخش است. بنابراین چنانچه بتوان دانش آموزان مبتلا به افسردگی را شناسایی کرد و به آن ها در کاهش این اختلال به روش درمانی «دی. بی. تی.» کمک کرد، می توان سطح نیازهای خودتعیین گری و معنای تحصیل را در آن ها به میزان قابل ملاحظه ای افزایش داد.

رفتاردرمانی دیالکتیک, معنای تحصیل, نیازهای خود تعیین گری