ابوالفضل شاه آبادی - گروه اقتصاد دانشکده علوم اجتماعی و اقتصادی، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران
ثمینه قاسمی فر - گروه اقتصاد دانشکده علوم اجتماعی و اقتصادی، دانشگاه الزهرا، تهران،ایران
سمیه سادات حاج موسوی - گروه مدیریت کارآفرینی، واحد الکترونیکی ، دانشگاه آزاد ، تهران ،ایران

چکیده پیچیدگی اقتصادی نشان­دهنده میزان دانش مولد در درون یک کشور و توانایی استفاده از آن در جهت تولید کالاهایی با تنوع بیشتر و فراگیری کمتر است که در نهایت موجب افزایش رقابت­پذیری ملی در عرصه جهانی و تسهیل و تسریع فرایند نیل به رشد و توسعه اقتصادی می­شود. بنابراین، بررسی عوامل موثر بر آن –خاصه در کشورهای درحال توسعه- از اهمیت بالایی برخوردار است. در این راستا، تحقیق حاضر با رهیافت داده­های تابلویی و استفاده از روش گشتاورهای تعمیم­یافته به تعیین تاثیر تعاملی کارآفرینی و توسعه مالی بر پیچیدگی اقتصادی در دو گروه از کشورهای منتخب درحال توسعه اسلامی و توسعه­یافته طی دوره ۲۰۱۹-۲۰۱۴ پرداخته است. نتایج برآوردی نشان داد، ابعاد کارآفرینی شامل گرایش، توانایی و اشتیاق کارآفرینانه و همچنین، توسعه مالی بر پیچیدگی اقتصادی در هر دو گروه از کشورهای منتخب تاثیر مثبت و معناداری دارد. اما، ضریب تخمینی این متغیرهای برای کشورهای درحال توسعه بزرگتر است. به­علاوه، ابعاد سه­گانه کارآفرینی و توسعه مالی بر پیچیدگی اقتصادی در هر دو گروه از کشورهای منتخب تاثیر تعاملی مثبت و معناداری دارند. در نهایت این که تاثیر متغیرهای کنترلی فراوانی منابع طبیعی و حقوق مالکیت فکری بر پیچیدگی اقتصادی در هر دو گروه از کشورهای منتخب به ترتیب منفی و معنادار و مثبت و معنادار است.

واژه های کلیدی: پیچیدگی اقتصادی، کارآفرینی، توسعه مالی، فراوانی منابع طبیعی، حقوق مالکیت فکری. طبقه بندی JEL : J۲۱، Q۵۶, Q۲۷