حسین یاراحمدی - نویسنده مسئول
فاطمه نوروزی - پژوهشگر محقق

بازنمایی رسانه ای جرائم موجب می شود که افکار عمومی مطالباتی همسو با محتوای رسانه ها از مقامات عدالت کیفری داشته باشند و با توجه به اهمیت سیاسی پیدا کردن این خواسته ها مسئولین عدالت کیفری در مراحل مختلف ازجمله تعیین مجازات، از خواسته های عمومی در تصمیم گیری های خود تاثیرپذیرند. بر این مبنا پژوهش حاضر در پی پاسخگویی به این پرسش ها می باشد: ۱ پردازش جرم در رسانهها تا چه اندازه با واقعیتهای موجود در پروندههای جنائی انطباق دارد؟ ۲ رسانه ای شدن جرم چه تاثیری بر نحوه رسیدگی به آن جرم دارد؟ ۳ رسانه ای شدن جرم چه تاثیری بر تعیین نوع و میزان مجازات نسبت به متهم آن دارد؟ فرضیات اولیه قابل ارائه نیز بدین شرح است: ۱ به نظر میرسد که رسانهها در انتخاب و بازتاب اخبار و رویدادهای جنائی تنها بر جنبههای خاصی از حوادث جنائی تاکید میکنند و شیوه انعکاس این رویدادهای جنائی با واقعیتهای مجرمانه انطباق ندارد. ۲ به نظر میرسد که رسانهای شدن جرم پیامدهایی از قبیل افزایش رسیدگی های عجولانه، کاهش کیفیت دادرسی، نادیده انگاشتن برخی از حقوق دفاعی متهم و نیز نقض حریم خصوصی اصحاب دعوی را به دنبال خواهد داشت. ۳ به نظر میرسد متهمان پروندههای جنائی که جنبه رسانهای پیدا میکنند ازنظر کمی و کیفی با قرارهای تامینی و مجازات شدیدتری روبه رو میشوند. در این تحقیق تعدادی از پرونده های کیفری که جنبه رسانهای پیداکرده اند مانند پرونده قتل میدان کاج سعادت آباد تهران، متهم معروف به خفاش شب، متهم معروف به عقرب سیاه و مفاسد اقتصادی انتخاب شده اند و برای مقایسه تاثیرگذاری رسانه ای شدن جرم بر رسیدگی کیفری و تعیین مجازات مورد ارزیابی قرار گرفتند.

رسانه، افکار عمومی، انعکاس، جرم، پرونده کیفری، مجازات و کیفر