نیلوفر ساعی - دانشجو دکتری معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرکرد
شهرام تقی پور - استاد گروه معماری، دانشکده معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرکرد،

مطالعات معماری اسلامی ،در دوران سلجوقی به استفاده از ایوان با رنگ های مکمل در بناها تاکید دارد دوران سدلجوقینماد جلوه شکوه معماری در دوران اسلامی بوده در ایران بوده است. تا جایی که علاوه بر مساجد و مدارس ، کاروان سراها وحتی آرامگاه ها و بناهای دیگر هم در مناطق مختلف ایران ساخته شدند که ایوان در آنها نقش بزرگی داشتد و مبانی و اصولمعماری ساسانی برآنها اثرات زیادی گذاشته بودایوان ها ، فضاهای نیمه بازی هستند که اغلب از سه طرف بسته و از یک طرف به فضای باز می باشند استفاده از ایوان بهعنوان یکی از عناصر اساسی در تزیین بنا از ابداعات ایرانیان است دایوان های ایرانی اغلب بلند و متناسب با بنا ساخته میشوند بنابراین سبب تناسب ، هماهنگی و شکوه و زیبایی بیشتر در بناها هستندبرای نخستین بار در دوران فرمانروایی سلجوقی دگرگونی هایی در ساخت به وجود آمد، از جمله ایوان و بناهای چهار ایوانیخصوصا در مساجد، گسترش یافت. معماری سلجوقی بسیار با وقار و نیرومند و از نظر ساخت پرتصنع است، بنابراین پیدایشآن نه ناگهانی و نه تصادفی بوده است، بلکه باید آن را اوج تجلی رونسانس ایرانی دانستد معماری دوران سلجوقی، اولین دورهمعماری بعد از اسلام است که از هرگونه تاثیر خارجی و بیگانه به دور است و این معماری را میتوان یک معماری اویل دانستدوره سلجوقی عصر احیا و باز تولد ایران به خصوص امپراتوری ساسانی محسوب می شود، زیرا معماران سلاجقه از معماری اویل ساسانی استفاده کردن و بناهای شاخص سلجوقی از جمله مساجد جدامع اصفهان ،کاروانسرای رباط شرف ، مدرسهحیدریه قزوین دیگر بنا های شاخص دوران سلجوقی، باریشه خالص ایرانی بنا شدند در معماری سلجوقیان ، بیشتر نمای روبروامتیاز زیادی داشته است بنابراین سردر و ایوان در مساجد کاخ ها ، مدارس، و کاروانسراها در دوره سلجوقی اهمیت زیادی پیداکردد

ایوان،معماری دوره سلجوقی، معماری ساسانی