منوچهر قلی پور - دانشگاه صنعتی شاهرود
افشین سلطانی - دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

به منظور بررسی مقدار پوشش گیاهی لازم برای کنترل (عدم ایجاد) رواناب در شرایط بارش شدید (25 میلیمتر) و همچنین ارزیابی کمی اثرات شیب زمین و مقدار آب موجود در خاک بر رواناب ، اقدام به شبیه سازی نفود آب در خاک به روش USDA-SCS گردید که روابط مربوطه به زبان BASIC برنامه نویسی شد. در این شبیه سازی، تاثیر سطوح (Fraction Transpirable Soil Water) FTSW های 0/2 تا 0/9 با فواصل 0/1، شیب های 0 تا 24% با فواصل 2% و پوشش هایگیاهی 0 تا 100% بافواصل 1% بر مقدار رواناب در 11 خاک با خصوصیات فیزیکی متفاوت محاسبه گردید. برای مقایسه اثراتسه متغیر بالا بر مقدار رواناب از رگرسون استاندارد شده استفاده گردید. نتایج نشان داد که تاثیر افزاینده بالا رفتن مقدار آب در خاک (افزایش فرکانس) بر مقدار آب جاری شده بر سطح خاک بیشتر از اثر شیب است. با تقلیل عمق خاک، اگان به وجود آمدن رواناب زیادتر بوده و نیاز به پوشش گیاهی بیشتری دارد. افزایش پوشش گیاهی در خاک های رس سیلتی و سیلت لوم بیشتر از خاک های شنی ولوم شنی می باشد. چون در دو خاک اولی، به ترتیب FTSW های حدود 0/2 و 0/4 به بعد رواناب ایجاد می گردد.پوشش گیاهی لازم برای نفوذ کامل 25 میلی متر باران به زمین، در خاک های رس سیلت حدود 70%، سیلت لوم بسته به عمق حدود 30 تا 50% لوم شنی حدود 30% و در خاک شنی بسته به عمق 10 تا 20% بدست آمد.