زهرا سادات میرهاشمی روته - کارشناسی ارشد، روان شناسی عمومی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکز، تهران، ایران
امید شکری - استادیار، روان شناسی تربیتی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

مطالعه حاضر با هدف آزمون نقش واسطه­ای هیجانات معلم در رابطه باورهای خودکارآمدی معلمان و تعامل معلم دانش­آموز انجام شد. ۳۲۹ معلم زن به نسخه کوتاه مقیاس خودکارآمدی معلم (TSES-SF، شوارزر، اسچیتزر و دیتنر، ۱۹۹۹)،سیاهه هیجانات معلم (TEI، چن، ۲۰۱۶) و پرسشنامه تعامل معلم دانش­آموز (QTI؛ لارداسمی و کنی، ۲۰۰۱) پاسخ دادند. در مطالعه حاضر، از روش مدل­یابی معادله ساختاری استفاده شد. نتایج نشان داد که اثر باورهای خودکارآمدی معلم با هیجانات مثبت معلم و تعامل مثبت با دانش­آموز، مثبت و معنادار و با هیجانات منفی معلم و تعمل منفی معلم با دانش­آموز، منفی و معنادار بود. همچنین، نتایج نشان داد اثر هیجانات مثبت بر تعامل معلم دانش­آموز مثبت و معنادار و با تعامل منفی معلم با دانش­آموز، منفی و معنادار بود. علاوه بر این، نتایج نشان داد اثر هیجانات منفی بر تعامل مثبت معلم با دانش­آموز منفی و معنادار و با تعامل منفی معلم با دانش­آموز، مثبت و معنادار بود. نتایج مربوط به مدل مفروض نیز نشان داد که مدل مفروض واسطه­مندی نسبی هیجانات معلم در رابطه باورهای خودکارآمدی معلمان با تعامل معلم دانش­آموز با داده­ها برازش مطلوبی داشت. همچنین، نتایج نشان داد که در مدل­ مفروض، به ترتیب ۵۴ و ۵۷ درصد از پراکندگی نمرات رفتار رابطه بین­فردی مثبت معلم دانش­آموز و رفتار رابطه بین­فردی مثبت معلم دانش­آموز از طریق باورهای خودکارآمدی معلمان و هیجانات معلم تبیین شد. به طور کلی، نتایج نشان می­دهد که بخشی از واریانس مشترک بین دوایر مفهومی باورهای خودکارآمدی معلمان و مدل رفتار رابطه بین­فردی معلم دانش­آموز، نتیجه تغییرپذیری در هیجانات مثبت و منفی معلم است.

باورهای خودکارآمدی ادراک شده, هیجانات معلم, تعامل معلم دانش آموز, تحلیل واسطه ای