سعیده متولی حبیبی - گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی ، دانشگاه بیرجند، ایران
مهدی جهانی - گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند، ایران
هادی محمودی - بخش تحقبقات گیاه پزشکی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان جنوبی-بیرجند-ایران
محمدرضا میرزایی - بخش تحقیقات گیاه پزشکی مرکز نحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان جنوبی

گل نرگس گیاهی چند­ساله و زینتی از تیره آماریلیداسه است که استفاده آن به صورت گل بریده، گیاه باغچه ای و گلدانی در کشور رایج می باشد. بیماری های قارچی یکی از عوامل خسارت­زای این گیاه زینتی در نقاط مختلف جهان محسوب می شوند. این مطالعه به منظور شناسایی قارچ های عامل و همراه بیماری لکه برگی گل نرگس در استان خراسان جنوبی طی سال های زراعی ۱۳۹۸-۱۳۹۷ انجام گرفت. نمونه های دارای علایم بیماری از دو منطقه در استان (شهرستان های خوسف و طبس) جمع آوری، عوامل قارچی جداسازی و بر اساس خصوصیات ریخت شناسی شناسایی انجام شد. جهت تایید مولکولی گونه، تکثیر بخشی از ژن rDNA با آغازگر  ITS۴و ITS۵ انجام شد. بر اساس خصوصیات ریخت شناسی عامل اصلی بیماری لکه برگی در استان خراسان جنوبی گونه Phoma narcissi شناسایی و بیماری زایی آن اثبات شد. بلاست توالی ناحیه تکثیر شده نشان داد که توالی مربوط به جدایه Phoma narcissi در این مطالعه با جدایه های (heterotypic synonym: Phoma narcissi) Didymella curtisii ، Phoma narcissi و Phoma sp. در بانک ژن به ترتیب ۱۰۰، ۱۰۰ و ۹۹ درصد شباهت دارد. در این بررسی آرایه های قارچی از جنس­های Fusarium، Cladosporium نیز به عنوان عوامل همراه این بیمارگر شناسایی و گزارش می شود. از آنجایی که شناسایی عامل بیماری در انتخاب روش های موثر و کارآمد در مدیریت بیماری موثر است، نتایج این بررسی می تواند به اتخاذ روش های موثر در مدیریت بیماری کمک نماید.

قارچ بیمارگر, گل نرگس, Phoma narcissi