اسداله حجازی - دانشیار دانشکده برنامه ریزی و علوم محیطی،دانشگاه تبریز
ایوب فرازیان - دانشجوی دکترای تخصصی ژئومورفولوژی، دانشگاه تبریز

جریان های مواد قادرند رسوب تجمع یافته قدیمی را از نواحی بالادست حوضه ها و همین طور کف دره ها به نواحی پائین دست حوضه ها انتقال دهند. این رسوب ها هم از دامنه ها (جریان مواد دامنه ای) و هم نهشته های رسوبی بالادست حوضه گالی ها (جریان مواد گالی ها) نشات می گیرند. حجم زیاد بار بستری درشت دانه آزاد شده از جریان های توده ای و برداشته شده از کف و دیواره های دره ها به عنوان ابزار ساینده مهم مورد استفاده جریان های مواد و بسیار غلیظ قرار گرفته، تغییرات بزرگ مقیاس و وسیعی چون فرسایش عمقی شدید بستر آبراهه اصلی؛ تقطیع مخروط افکنه ها و مخروط های نهشته شده جریان های مواد قدیمی؛ عریض شدگی کاتاستروفیک یا به عبارت بهتر کاهش وسعت پادگانه های آبرفتی و دشت سیلابی (بالاخص دشت سیلابی نواحی پائین دست)؛ کاهش طول کلی آبراهه اصلی و همینطو ر افزایش ضریب زبری کانال اصلی و کانال های زیرحوضه های مورد هجوم را موجب می گردند. هدف این پژوهش بررسی آثار ژئومورفولوژیکی ناشی از سیلاب فروردین ۱۳۹۶ قلعه چای است. روش تحقیق عمدتا بر اساس کارهای میدانی و مستندات حاصل از آن است. نتایج بیانگر آن است که تغییرات و آثار مذکور بسیار گسترده بوده و شناخت و طبقه بندی آن ها کاملا لازم و اساسی است. همچنین نتایج می تواند مرجع خوبی برای طبقه بندی آثار مشابه در رودخانه ها و حوضه-های مشابه باشد.

رودخانه قلعه چای، سیلاب ، آثار ژئومورفولوژیکی