مهرداد زرافشار - نویسنده مسئول، استادیار، بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، شیراز، ایران
محمد متینی زاده - دانشیار، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
محمدرضا نگهدار صابر - استادیار، بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، شیراز، ایران
مهدی پورهاشمی - دانشیار، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
سید کاظم بردبار - استادیار، بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، شیراز، ایران
محمدرضا ضیائیان - کارشناس تحقیقات، بخش تحقیقات خاک و آب، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، شیراز، ایران

امروزه خشکیدگی درختان بلوط در جنگل های زاگرس به یک بحران جدی تبدیل شده است. به منظور ارائه راهکارهای علمی و عملی برای کنترل این بحران باید پژوهش های متمرکز انجام شوند. هدف از پژوهش پیش رو، بررسی شرایط کیفی خاک و عناصر غذایی برگ در توده های متاثر از زوال و مقایسه آن ها با توده های سالم در منطقه کوهمره سرخی در شیراز است. پس از جمع آوری نمونه های خاک از زیر تاج درختان سالم و خشکیده بلوط ایرانی (.Quercus brantii Lindl)، ویژگی های آن ها شامل رطوبت، pH، هدایت الکتریکی، کربن آلی، نیتروژن، فسفر، پتاسیم، گچ، کربنات کلسیم و کلسیم و منیزیم محلول اندازه گیری شد. از هر درخت مورد مطالعه نیز نمونه های برگ جمع آوری شد و غلظت نیتروژن، فسفر و پتاسیم آن ها اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که نمونه های خاک در توده های سالم و متاثر از زوال ازنظر رطوبت خاک، هدایت الکتریکی، گچ، آهک، فسفر، پتاسیم، کلسیم و منیزیم با یکدیگر اختلاف معنی داری داشتند. گچ و آهک کمتری در خاک توده های سالم مشاهده شد، اما مقدار رطوبت، هدایت الکتریکی، فسفر، پتاسیم، کلسیم و منیزیم در این توده ها، بیشتر از توده های متاثر از زوال بود. تجزیه و تحلیل عناصر برگ درختان نشان داد که درختان خشکیده ازنظر فسفر، فقیر بودند، درحالی که مقدار نیتروژن و پتاسیم آن ها نسبت به درختان سالم، اختلاف معنی داری نداشت. به نظر می رسد که کمبود عناصر غذایی مانند فسفر، پتاسیم، کلسیم و منیزیم در خاک درختان خشکیده و فقر فسفر در برگ آن ها، نقش مهم و کلیدی در زوال بلوط داشته باشند، چراکه بیشترین تغییرات مربوط به این عناصر بود.

آهک, جنگل های زاگرس, زوال بلوط, فسفر, فقر عناصر غذایی, گچ