فرهاد اسدی - دانشیار، بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مازندران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ساری، ایران
سید احسان ساداتی - استادیار، بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مازندران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ساری، ایران

پژوهش پیش رو با هدف تولید انبوه نهال های بذری صنوبر دلتوئیدس (Populus deltoides Marsh.) و اورامریکن (P. euramericana (Dode)) و بررسی عملکرد رویشی نهال های تولیدشده انجام شد. در مرحله اول پژوهش، بذرهای جمع آوری شده از کلکسیون صنوبر ایستگاه تحقیقات جنگل و مرتع چمستان در دو تیمار خاک خالص مزرعه و خاک مخلوط با ماسه و سه تراکم بذر در سه تکرار کاشته شدند. سپس، تعداد، ابعاد و برخی ویژگی های ریخت شناسی نهال های تولیدشده بررسی شد. در مرحله دوم پژوهش، ۱۲ ژنوتیپ از نتاج هریک از دو گونه موردنظر انتخاب شد. از آن ها، قلمه کافی تهیه شد و به همراه قلمه های درختان مادری در سه تکرار کاشته شدند. ویژگی های رویشی آن ها نیز آماربرداری و تجزیه وتحلیل شد. نتایج مرحله اول نشان داد که دامنه تغییرات ویژگی های قطر، ارتفاع، تعداد برگ، طول دم برگ، درصد زنده مانی و درصد نهال های بلندتر از یک متر در نهال های بذری p . euramericana ۹۲/۴۰ به طور معنی داری بیشتر از نهال های بذری P. deltoides ۶۹/۵۵ بود. از نظر قطر، ارتفاع و درصد نهال های بلندتر از یک متر، خاک خالص مزرعه به طور معنی داری بر خاک مخلوط برتری داشت. زنده مانی برای تراکم های ۵۰، ۱۰۰ و ۲۰۰ بذر در متر مربع به ترتیب ۳۲/۸، ۱۹/۸ و ۱۰/۲۵درصد به دست آمد. نتایج مرحله دوم نشان داد که ارتفاع و قطر پایه های مادری کمتر از نتاج بود. ژنوتیپ های منتخب این پژوهش شامل ژنوتیپ های ۱۰، ۱۲ و دو از نتاج p . deltoides ۶۹/۵۵ و ژنوتیپ سه از نتاج p . euramericana ۹۲/۴۰ هستند که می توانند برای آزمایش های کشت فاصله ای، بررسی مقاومت به تنش ها و توسعه زراعت چوب به بخش اجرا معرفی شوند.

تکثیر جنسی, زراعت چوب, ویژگی های ریخت شناسی