آیدین حمیدی - عضو هیئت علمی استادیار پژوهش کرج موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال
صمداله کرمی - کارشناس آزمایشگاه سلامت بذر و نهال موسسه
سعید اسروش - کارشناس مسئول زراعت غلات موسسه
راحله شهبازی - کارشناس آزمایشگاه سلامت بذر و نهال موسسه

سلامت بذر از جمله مهمترین جنبه های کیفیت بذر است. به منظور بررسی تاثیر میزان خسارت آفت انباری سرخرطومی گندم Sitophilus granarius بر استقرار یکنواخت بوته ها در مزرعه در زاستای بومی سازی نتایج برای تدوین استانداردهای ملی بذر گندم کشور، تعدادی نمونه بذر گندم طبقه مادری و گواهی شده از توده های بذری مغان و خوزستان در سال 1388 به روش نمونه برداری استاندارد جمع آوری و مورد آزمون قرار گرفتند. در آزمایشگاه کنترل سلامت بذر و نهال، تعداد 100 عدد بذر بطور تصادفی پس از حذف بذرهای حاوی سوراخ های خروجی آفت، از هر توده انتخاب و در آزمایشگاه در لوله های آزمایش بزرگ که حاوی 2 سانتیمتر آب آگار بود کشت و پس از 10 روز انکوباسیون در دمای 2±25 درجه سانتیگراد ، برای وجود یا عدم وجود آفت یا سوراخ خروجی در بذر و بررسی میزان رشد گیاهچه ها، مورد ارزیابی قرار گرفتند. بررسی ها نشان دادند زمانی که 17 درصد دانه ها دارای سوراخ های خروجی بودند، حدود 9 درصد دانه ها به صورت پنهان حاوی آفت بوده و در واقع خسارت وارده به بذر 26 درصد می باشد. همینطور ارتفاع گیاهچه های حاصل از بذرهای با آلودگی های پنهان یک هفتم گیاهچه بوته ناشی از بذر سالم بود. احتمالا، بوته های با ضعف رشد و بنیه کم قادر به خروج از خاک نیستند. با عنایت به اهمیت نگهداری بذر در انبارها تا زمان مصرف و حفظ مقداری از بذر برای مصرف در زمان های اضطراری، مطالعات اکولوژی و بیولوژی آفات بذرزاد و ضرورت تدوین استانداردهای ملی کشور بر اساس آمارهای و مبتنی بر مطالعات داخلی، ضرورت مطالعه و بررسی افات انباری بذر زاد در مناطق که برداشت زود انجان می شود. و محموله بذری مدت زمان زیادی در انبار نگهداری می گردد، ضروری است.

استقرار، آلودگی، خسارت، رشد، سلامت