محبوبه حاجی عباسی - فارغ التحصیل کارشناسی ارشد گروه زراعت و اصلاح نباتات پردیس کشاورزی و م
رضا توکل افشاری - استاد گروه زراعت و اصلاح نباتات پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه ته
هوشنگ علیزاده - دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه

برای درک بهتر فرآیند شکست خواب در گندم نان(Triticum aestivum .L)، روند سنتز پروتئین ها در جنین بذرهای خواب و پس رس در سال 1389 در دانشگاه تهران بررسی شد. از شش تیمار بذر خواب، بذر خوابی که به مدت 10 ساعت با جیبرلین تیمار شده بود، بذرهایی که به مدت هفته، سه هفته، شش هفته پس رس شده بودند و بذرهایی که پس از شش هفته پس رسی به مدت 10 ساعت با اسید آبسیزیک تیمار شده بودند، استفاده شد. جنین بذرها استخراج شد و با استفاده از الکتروفورز دو بعدی الگوی پروتئینی آنها مورد مقایسه قرار گرفت. حدود 600 پروتئین روی ژل ها شناسایی شد که از میان آنها در تیمارهای جیبرلین، یک هفته، سه هفته، شش هفته پس رس و تیمار اسید آبسیزیک بر بذر پس رس به ترتیب 12 و 40 و 18 و 15 و 38 لکه افزایش بیان 13 و 40 و 32 و 10 و 39 لکه کاهش بیان داشتند. 15 لکه فقط در تیمار اسید آبسیزیک بر بذر پس رس مشاهده شد که در سایر تیمارها وجود نداشت. 20 لکه فقط در تیمار خواب و 23 لکه فقط جیبرلین بیان شده بود. نتایج نشان داد که درصد جوانه زنی با افزایش هفته های پس رسی روند افزایشی دارد. مصرف جیبرلین در بذر خواب سبب افزایش جوانه زنی شد و نتایجی مشابه بذرهای شش هفته پس رس را نشان داد. اثر جیبرلین بر روند سنتز پروتئین ها مشابه تیمار شش هفته پس رس بود. اسید آبسیزیک سبب کاهش جوانه زنی در بذرهای شد که شش هفته پس رسی را گذرانده بودند. و نتایج درصد جوانه زنی و همچنین افزایش و کاهش بیان پروتئین ها در این تیمار بذرهایی بود که یک هفته پس رسی را گذرانده بودند. نتایج این تحقیق نشان داد که جیبرلین اثر مشابه پس رسی را دارد و اسید آبسیزیک سبب افزایش خواب در بذر می شود.

اسیدآبسیزیک، پس رسی، جیبرلین، خواب بذر، سنتز پروتئین