پریسا رفیعیان - کارشناس ارشد روانشناسی بالینی، دانشگاه آزاد اسلامی، اردبیل، ایران
جلیل باباپور خیرالدین - استاد گروه روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

هدف از انجام این پژوهش، تعیین اثربخشی یوگای خنده بر پرخاشگری و افسردگی کودکان پسر مقطع ابتدایی مدارس شهرستان مرند بود. به منظور دستیابی به این هدف، نمونه گیری برای غربالگری کودکان پرخاشگ به روش تصادفی چند مرحله ای انجام گرفت. ابتدا از بین مدارس مرند ده مدرسه و از هر مدرسه دو کلاس به طور تصادفی انتخاب و پرسشنامه پرخاشگری رابطه ای و آشکار و پرسشنامه افسردگی کودکان در بین آنان اجرا شد. سپس از بین دانش آموزان پسر پرخاشگر به شیوه تصادفی ۳۰ دانش آموز، و از بین دانش آموزان پسر افسرده ۳۰ دانش آموز انتخاب، و با گمارش تصادفی در گروه های آزمایش و گواه گمارده شدند. (۱۵ دانش آموز در گروه آزمایش و ۱۵ دانش آموز در گروه گواه برای گروه پرخاشگر و ۱۵ دانش آموز در گروه آزمایش و ۱۵ دانش آموز در گروه گواه برای گروه افسرده)، گروه کنترل مداخله ای دریافت نکردند. گروه آزمایش، به مدت ۸ جلسه و هر جلسه ۲۵ دقیقه، آموزش یوگای خنده را دریافت کردند. پس از اجرای درمان، از هر دو گروه آزمایش و گواه، پس آزمون گرفته شد. جهت تجزیه و تحلیل آماری از تحلیل کوواریانس، استفاده گردیده است. نتایج نشان داد که شدت رفتارهای پرخاشگرانه و میزان افسردگی در گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل کاهش داشته است. از یافته های این تحقیق می توان نتیجه گرفت که یوگای خنده در کاهش پرخاشگری و افسردگی کودکان تاثیر مثبتی دارد. بنابراین، نتایج به دست آمده از تحقیق حاضر می تواند مقامات و کارشناسان را در اتخاذ برنامه ها و سیاست های کلی برای پیشگیری از ابتلای کودکان به پرخاشگری و افسردگی یاری کند.

یوگای خنده، پرخاشگری، افسردگی، کودکان.