محمدحسین زینلیان - گروه مدیریت بازرگانی،دانشکده مدیریت و حسابداری دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران
زهره دهدشتی شاهرخ - گروه مدیریت بازرگانی، دانشکده حسابداری و مدیریت، دانشگاه علامه طباطبائی،تهران،ایران
وحید ناصحی فر - گروه مدیریت بازرگانی، دانشگاه علامه طباطبائی، دانشکده مدیریت و حسابداری، تهران، ایران
علی عبدی کردانی - گروه راه و ترابری، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه بین المللی امام خمینی، قزوین، ایران

ازجمله مهم ترین مزیت های رقابتی در بازار حمل ونقل هوایی، برخورداری از یک فرودگاه هاب برای برنامه ریزی و برقراری مسیرهای پروازی است. پژوهش حاضر، ازنظر نوع هدف، کاربردی و با استفاده از روش آمیخته (کیفی و کمی) انجام شده است. در بخش کیفی پس از مرور ادبیات و مطالعات کتابخانه ای، چارچوب تئوریک پژوهش، طرح ریزی و سپس برای تکمیل و تبیین ابعاد و مولفه های موثر در توسعه بازار هاب بین المللی، از جامعه آماری شامل کارشناسان و مدیران فرودگاهی که دارای حداقل ۲۰ سال سابقه در صنعت هوایی بودند به روش نمونه گیری هدفمند ۱۲ نفر انتخاب و مصاحبه های نیمه ساختاریافته ای تا رسیدن به اشباع نظری با ایشان انجام شده است.پس از پیاده-سازی داده ها و سه مرحله کدگذاری (باز، محوری و انتخابی) با استفاده از روش تحلیل مضمون، ۱۷۲ مضمون اولیه در قالب ۳۱ مضمون سازمان دهنده به عنوان مولفه ها و ۸ مضمون فراگیر به عنوان ابعاد مدل مفهومی ارائه شدند.در بخش کمی پژوهش نیز برای تائید یا اصلاح ابعاد و مولفه های شناسایی شده، با استفاده از پرسش نامه محقق ساخته و نمونه گیری هدفمند، نظرات ۱۴ نفر از خبرگان صنعت به روش دلفی در دو مرحله اخذ و مدل مفهومی تائید شد. بر مبنای نتایج حاصل شده، ابعاد اصلی هاب بین المللی با رویکرد توسعه بازار برای فرودگاه امام خمینی (ره) شامل ۸ بعد زیرساخت ها، امکانات خدمات دهی، عوامل اقتصادی، عوامل رقابتی، مسائل فرهنگی بین المللی، موقعیت جغرافیایی، عوامل قانونی و توافق نامه ها، مسائل سیاسی و تحریم می باشد.جنبه نوآوری این پژوهش ارائه مدل نسبتا جامعی برای توسعه بازار فرودگاه امام خمینی به عنوان یک هاب بین الملی است که تاکنون در پژوهش های دیگر به آن پرداخته نشده است.

حمل ونقل هوایی, هاب بین المللی, فرودگاه, توسعه بازار