احد حبیب زاده - Ass.Professor, Agriculture ;Natural Resources Research Center of East Azerbaijan,Tabriz,Iran.
مسعود گودرزی - Ass.Professor, Soil Conservation & Watershed Management Research Institute (SCWMRI)

منطقه پژوهشی در دشت آبرفتی تسوج، شمال دریاچه ارومیه قرار دارد. ارتفاع متوسط ۱۷۰۰متر با میانگین بارش ۲۲ ساله حدود۳/ ۳۶۳میلی متر بوده، متوسط دمای سالانه ۶۵/ ۱۰ درجه سانتی گراد است. بررسی های نفوذ سطحی نهشته های سیلابی از نظر پروژه های تغذیه مصنوعی آبخوان ها اهمیت دارد. در این پژوهش تغییرات نفوذپذیری خاک از حد کوه دشت تا حاشیه دریاچه با استفاده از سیلندرهای مضاعف اندازه گیری شده است. هدف طرح پایش نفوذپذیری در واحدهای ژئومورفولوژی دشت و جلگه است. نهشته های کواترنر براساس لوگ زمین شناسی چاه های حفاری و مقاطع ژئوفیزیکی به Q۱,Q۲,Q۳  تقسیم شده اند که Q۳ جوان ترین نهشته کواترنر است. نتایج نشان داد نفوذ تجمعی و سرعت نفوذ پایه از دشت سر به دریاچه در حال کاهش است نهشته های دشت تسوج دارای بافت رس، ماسه و گراول بوده خصوصیات جریانات سیلابی دارد. آنالیز بافت رسوبات شامل ۱۳ درصد رس، ۱۸ درصد سیلت و ۶۹ درصد شن است. بیشترین مقدار سرعت نفوذ پایه با ۵/ ۸ سانتی متر در ساعت مربوط به شمال دشت است. مقدار سرعت نفوذ پایه از ابتدای جلگه به سمت دریاچه از ۳/ ۱ سانتی متر برساعت به حدود ۲۲/ ۰ کاهش یافته است. بافت رسوبی نهشته های این واحد ۷۳ درصد شن و ماسه در بالادست جلگه و ۴۶ درصد در حاشیه دریاچه است.

flood deposits, permeability, Quaternary, Urmia lake, دریاچه ارومیه, کواترنر, نفوذپذیری, نهشته های سیلابی