محسن کشاورز - دانشگاه تهران
محسن رحیمی - دانشگاه تهران
مجید سلیمی - دانشگاه علامه طباطبایی

یکی از عوامل مهمی که منجر به ایجاد شکاف بین کشورها شده است، تفاوت در توانمندی آن ها در انجام نوآوری مستمر در تمامی ابعاد سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی می باشد. با توجه به رشد سریع فناوری در دو دهه ی اخیر و پیش بینی این روند در آینده، بی شک اگر تمهیدات مناسبی اندیشیده نشود، با گذشت زمان بر وسعت این شکاف افزوده خواهد شد. یکی از راه های مقابله با این چالش، افزایش توانمندی نوآوری در کشور از طریق افزایش فعالیت های تحقیق و توسعه ی در بخش های مختلف اقتصادی می-باشد. تجارب جهانی نشان می دهد، کشورهایی که در زمینه تحقیقات، بیشترین هزینه را متحمل شده اند، آنهایی هستند که صاحب فناوری و صنایع پیشرفته اند. از این رو هدف مقاله ی حاضر، بررسی نقش مراکز در نوآوری و روش تحقیق به کار رفته برای آن، تحلیل استنادی می باشد. یافته های به دست آمده نشان می دهد که برای انجام نوآوری موفق، باید تعامل مناسبی بین اجزاء اصلی «نظام ملی نوآوری» یعنی دولت، صنعت، دانشگاه ها و موسسات پژوهشی از طریق گسترش فعالیت های تحقیق و توسعه و کاربردی کردن نتایج تحقیقات، وجود داشته باشد. بنابراین می توان این گونه نتیجه گیری کرد که بین تحقیقات و نوآوری و در نتیجه میزان پیشرفت حقیقی در تمامی کشورهای دنیا و به ویژه در کشور ما رابطه مستقیم وجود دارد. در این راستا باید با اتخاذ سیاست های مناسب، موانع پیش روی پژوهش و نوآوری در کشور (که در این مقاله به برخی از آن ها اشاره شده است) برداشته شود.

تحقیق و توسعه