سجاد طاهرزاده قهفرخی - استادیار روانشناسی تربیتی دانشگاه باختر ایلام
فرشته علی اکبری - کارشناسی ارشد روانشناسی تربیتی دانشگاه باختر ایلام
زینب السادات رازی - کارشناسی ارشد روانشناسی تربیتی دانشگاه باختر ایلام
تینا خالقی فریمانی - کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی دانشگاه آزاد ایلام

هدف: پژوهش حاضر با هدف ارائه مدل پیش بینی تمایل به خودکشی بر اساس طرحواره های ناسازگار اولیه با نقش میانجی شیوه های حل مسئله در نوجوانان شهر ایلام انجام گرفت. روش: پژوهش حاضر توصیفی- همبستگی از نوع مدلیابی معادلات ساختاری است، جامعه آماری پژوهش شامل تمامی نوجوانان ۱۳ تا ۱۸ سال شهر ایلام در شش ماهه اول سال ۱۴۰۱ (۱۴۳۸۴ نفر) بودند. نمونه پژوهش ۳۲۸ نفر است که طبق فرمول کوکران در دو مرحله به صورت نمونه گیری تصادفی طبقه ای (برحسب جنسیت) و نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری شامل، پرسشنامه افکار خودکشی بک (۱۹۹۹)، پرسشنامه استاندارد طرح واره یانگ و براون (۲۰۰۱) و پرسشنامه شیوه های حل مسئله هپنر و پترسن (۱۹۸۷) بود. برای تحلیل داده ها از روش مدلیابی معادلات ساختاری و تحلیل مسیر به کمک نرم افزارهای SPSS و AMOS استفاده شد. یافته ها: طرحواره های ناسازگار اولیه به طور مستقیم و نیز با میانجی شیوه های حل مسئله بر تمایل به خودکشی در نوجوانان شهر ایلام تاثیرگذار و قابل تبیین است. نتیجه گیری: شیوه های حل مسئله می تواند در تاثیر طرحواره های ناسازگار اولیه بر تمایل به خودکشی نوجوانان نقش میانجی داشته باشد. به این ترتیب می توان با شناسایی طرحواره های ناسازگار اولیه در نوجوانان، با آموزش شیوه های حل مسئله کارآمد، تمایل به خودکشی در موقعیت های بحرانی را در آنها کاهش داد.

تمایل به خودکشی, سبک های حل مسئله, طرحواره های ناسازگار اولیه, نوجوانان