سیدمجتبی حسینی نسب - دانشگاه تربیت مدرس، گروه مهندسی شیمی
محسن وفایی سفتی - دانشگاه تربیت مدرس، گروه مهندسی شیمی
امیرعباس ایزدپناه - دانشگاه خلیج فارس بوشهر، گروه مهندسی شیمی

هیدرات های گازی در تاسیسات مختلف مربوط به جابه جایی گاز طبیعی و تجهیزات فرآیندی در میادین نفت و گاز، پالایشگاه ها، پتروشیمی و دستگاه های موجود در صنایع شیمیایی، درصورت حضور هم زمان گاز طبیعی و آب، در شرایط فشار بالا و دمای پایین تشکیل می گردد. به منظور جلوگیری از تشکیل هیدرات، دما و فشار تشکیل هیدرات تخمین زده می شود. در این مقاله دو مدل داده محور یعنی شبکه عصبی مصنوعی و سیستم فازی-عصبی (مدل انفیس) به عنوان ابزاری جایگزین جهت تخمین فشار تشکیل هیدرات برای سیستم های گازی مختلف با استفاده از داده های تجربی موجود در این زمینه، توسعه داده شد. جهت رسیدن به این هدف، ساختار بهینه هر یک از این مدل های داده محور برای سیستم های مورد بررسی، با استفاده از پارامترهای آماری تعیین گردید. مقادیر حاصل از کاربرد شبکه عصبی و مدل انفیس با نتایج به دست آمده از روابط تجربی و مدل ترمودینامیکی دانشگاه هریوت وات (HWHYD) مقایسه گردید. از بین دو مدل داده محور، مدل انفیس در همه موارد از لحاظ تمامی معیارهای عملکردی، پاسخ بهتری نسبت به شبکه عصبی مصنوعی نشان داد. همچنین مدل انفیس نسبت به روابط تجربی و مدل ترمودینامیکی دانشگاه هریوت وات از دقت بالاتری برخوردار بود.

تخمین, فشار تشکیل هیدرات, مدل داده محور, شبکه عصبی مصنوعی, مدل انفیس