مهدی سلطانی - گروه محیط زیست، مرکز تحقیقات محیط زیست دریایی، دانشگاه آزاد اسلامی، بندرعباس، ایران
صابر قاسمی - گروه محیط زیست، مرکز تحقیقات محیط زیست دریایی، دانشگاه آزاد اسلامی، بندرعباس، ایران
احسان کامرانی - گروه محیط زیست، مرکز تحقیقات محیط زیست دریایی، دانشگاه آزاد اسلامی، بندرعباس، ایران

تالاب ها به عنوان یکی از زیست گاه های غنی جهان و تلاقی دهنده زیست بوم های خشکی و دریا نقش مهمی در صیانت از آب، خاک، تنوع زیستی و تصفیه آب دارند. جزیره شیدور به دلیل اهمیت جزایر مرجانی به عنوان چهارمین تالاب بین المللی استان هرمزگان در خلیج فارس واقع شده است. تحقیق کنونی با هدف بررسی میزان آلایندگی هیدروکرین های نفتی کل (TPHs) در رسوبات پیرامون اکوسیستم های مرجانی تالاب شیدور طی خردادماه ۱۴۰۱ انجام شد. براین اساس با توجه به مهم ترین مکان های پراکنش اکوسیستم های مرجانی تالاب، ۳ ایستگاه دریایی انتخاب و نمونه های رسوب از عمق حدود ۵-۰ sm بستر دریا توسط چنگک فولادی برداشت شد و در زمان جزر کامل جزیره نیز ۳ ایستگاه ساحلی انتخاب و نمونه های رسوب سواحل به صورت تصادفی توسط بیلچه جمع آوری و پس از انتقال به آزمایشگاه استخراج و اندازه گیری غلظت TPHs نمونه ها طبق دستورالعمل سنجش هیدروکربن های نفتی روش MOOPAM توسط دستگاه UVF برحسب میکروگرم بر گرم وزن خشک رسوب تعیین شد. نتایج به دست آمده از آنالیز بافت رسوبات نشان داد در رسوبات دریایی به ترتیب بیشترین تا کمترین درصد ذرات دانه ریز سیلت و رس در ایستگاه های سوم > دوم > اول و در رسوبات ساحلی اول > سوم > دوم مشاهده شد. همچنین محدوده تغییرات ذرات ماسه در رسوبات دریایی از ۵۷/۵۱% تا ۰۷/۵۲% و در رسوبات ساحلی از ۷۶/۵۶% تا ۱۵/۶۸% متغیر است. نتایج حاصله بیانگر پایین بودن غلظت TPHs از مقدار زمینه خطر زیست محیطی (μg/g ۴) می باشد. به طور کلی دلیل حضور ترکیبات نقتی در این تالاب را می توان همجواری km ۵/۱ این زیست بوم طبیعی با جزیره لاوان که از مناطق مهم و چهارگانه عملیات نفتی خلیج فارس با تاسیسات عظیم پالایش، حمل و نقل و بارگیری و صدور نفت خام در ارتباط دانست. یافته های ارزیابی خطر زیست محیطی ناشی از آلودگی هیدروکربن های نفتی کل بر آبزیان با استفاده از دستورالعمل های کیفیت رسوب و ضریب آلودگی نشان داد که در حال حاضر رسوبات محدوده مطالعاتی خوشبختانه فاقد هرگونه اثر بیولوژیکی نامطلوب بر زندگی موجودات آبزی این منطقه است

تالاب شیدور, آبسنگ های مرجانی, خلیج فارس, آلودگی محیط زیست, هیدروکربن های نفتی کل (TPHs)