قدرت برزگری - گروه علوم زمین، دانشکده علوم طبیعی، دانشگاه تبریز
موسی فتحی - گروه علوم زمین، دانشکده علوم طبیعی، دانشگاه تبریز

معدن مس سونگون در استان آذربایجان شرقی در ۴۵ کیلومتری شمال شهرستان ورزقان قرار دارد. در این تحقیق برای پهنه بندی مناطق با پتانسیل ناپایداری از روشهای امتیاز توده ی سنگ (SMR )، تحلیل سینماتیکی و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی ( AHP) و با استفاده از نرم افزارهایDips ۶.۰ ، Expert Choice و ArcGIS استفاده شده است. برای بررسی به روش تحلیل سلسله مراتبی، معیارهای اصلی دخیل در گسیختگی شیب های سنگی و پله های استخراج شامل زمین شناسی ساختاری، ژئومکانیکی، وضعیت آب زیرزمینی درزه ها، مورفولوژی و درجه دگرسانی انتخاب و با تشکیل ماتریس مقایسه زوجی امتیازدهی شدند و زیرمعیارها و گزینه های تعیین شده برای هرکدام از معیارهای اصلی بر پایه میزان اهمیت آنها و به روش مجموع سطری وزن دهی شدند. سپس با تلفیق لایه های اطلاعاتی مختلف در محیط ArcGIS، محدوده ی معدن از لحاظ خطر ناپایداری شیب های سنگی در سه دسته کم، متوسط و زیاد پهنه بندی گردید. با توجه به نتایج بدست آمده، مناطق غربی، جنوبی، جنوب شرقی و بصورت پراکنده قسمتی از شمال محدوده ی معدن بویژه در پله های استخراج پتانسیل وقوع گسیختگی بیشتر است که با شواهد میدانی مطابقت نسبی دارد. نتایج بدست آمده نشان داد که همخوانی نسبتا خوبی بین نتایج روشهای مورد استفاده در این تحقیق وجود دارد. ولی بدلیل اینکه در روش تحلیل سلسله مراتبی سایر معیارهای دخیل در گسیختگی در نظر گرفته می شود نتایج قابل اعتمادتری بدست می آید.

گسیختگی شیب های سنگی, امتیاز توده ی سنگ (SMR), ArcGIS, تحلیل سلسله مراتبی(AHP), معدن مس سونگون