فریده انصافداران - Quran, Hadith and Medicine Research Center, Shiraz University of Medical Sciences, Iran
محمود نجابت - Quran, Hadith and Medicine Research Center, Department of Ophthalmology, School of Medicine, Shiraz University of Medical Sciences, Shiraz, Iran
میترا امینی - Clinical Education Research Center, Shiraz University of Medical Sciences, Shiraz, Iran

زمینه و هدف: سلامت معنوی در ادبیات آموزش پزشکی، به عنوان جوهر ذاتی و عنصری فرهنگ محور تلقی می­ شود که در هر جامعه ­ای به صورت منحصربه فرد بروز پیدا می­ کند. پرداختن به سلامت معنوی در سیستم ­های آموزشی و درمانی منوط به برنامه­ ریزی درست در این زمینه است. بنابراین هدف از این مطالعه، تبیین زیرساخت­ های موردنیاز برای ورود مباحث سلامت معنوی به آموزش پزشکی از دیدگاه دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی شیراز بود. روش ها: این مطالعه کیفی با استفاده از روش تحلیل محتوا انجام شد. داده­ های مطالعه از طریق مصاحبه حضوری و نیمه ساختاری با ۱۵ نفر از دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی شیراز که به روش نمونه­ گیری هدفمند انتخاب شده بودند، گردآوری و با استفاده از روش کدگذاری تحلیل شد. یافته ها: نتایج به دست آمده از تحلیل مصاحبه­ های پژوهش، منجربه شناسایی ۴ مقوله اصلی برنامه ­ریزی، اجرا، محتوا و اساتید شد. مقوله برنامه ­ریزی شامل ۵ مفهوم بسترسازی، زمان­بندی مناسب، برگزاری کارگاه، قرار گرفتن در چارت دروس انتخابی و برگزاری به صورت دوره فلوشیپ بود. مقوله اجرا شامل ۴ مفهوم حضوری بودن آموزش ­ها، عدم تکلیف محوری، تعاملی بودن آموزش ­ها و کلاس ­ها و آموزش بر مبنای استدلال بود. مقوله محتوا شامل ۴ مفهوم عملیاتی و کاربردی بودن محتوای ارائه شده، مبتنی بر رفرنس ­های علمی موجود، محتواهای دارای پشتوانه پژوهشی، ترکیبی از مباحث روز دنیا در حوزه سلامت معنوی و مطالعات بومی شده مبتنی بر بافت فرهنگی-مذهبی کشور بود. مقوله اساتید شامل ۴ مفهوم ویژگی­ های رفتاری اساتید، تنوع جنسیتی، بین رشته­ ای بودن اساتید، دارای تخصص در حوزه­ های مختلف پزشکی بود. نتیجه گیری: با توجه به یافته­ های این مطالعه برای ورود مباحث سلامت معنوی به صورت کاربردی در سیستم آموزش پزشکی، لازم است تدابیر لازم در جهت برنامه­ ریزی، زمان­ بندی مناسب، شیوه اجرا و اساتید آموزش ­دهنده، اندیشیده تا با توجه به ارزش­ های مذهبی کشور و در نظر گرفتن متغیرهای فرهنگی و اجتماعی تبدیل به یک آموزش حرفه ­ای و نظام ­مند گردد.

Spiritual Health, Medical Education, Qualitative Research, Medical Students, سلامت معنوی, آموزش پزشکی, پژوهش کیفی, دانشجویان علوم پزشکی