صدیقه محمدی - Department of Ecology
علی سلاجقه - University of Tehran

شناخت پهنه های بحرانی از نظر کیفیت آب زیرزمینی از کاربردی ترین و مهمترین تحقیقات راجع به مسائل آب است. لذا در این تحقیق برآنیم تا تغییرات مکانی و زمانی کیفیت آب زیرزمینی (پارامتر های هدایت الکتریکی و کلر) دشت کرمان را در یک دوره آماری ده ساله (۸۵-۱۳۷۵) به کمک بهترین روش تخمین گر زمین آماری  مورد بررسی قرار دهیم که در این راستا بهترین مدل واریوگرام به ساختار فضایی داده های پارامتر های هدایت الکتریکی و کلر (بهمراه پارامتر های مربوطه مدل)  نیز تعیین شد. نتایج حاصل از آنالیز واریوگرافی مربوط به متغیر کیفی یون کلر آب زیرزمینی دشت در ابتدا و انتهای دوره آماری نشان داد که بهترین مدل برازش شده به ساختار فضایی این پارامتر مدل نمایی می باشد بطوری که دامنه تاثیر آن از ۱۰۱۷۰۰ متر در سال ۷۵-۷۴ به ۱۰۶۲۰۰ متر در سال آبی ۸۵-۸۴ افزایش و میزان آستانه از ۲۴۶/۲ به ۶۹۸/۱ نزول یافته است. بهترین مدل برازش شده به ساختار فضایی هدایت الکتریکی در سال آبی ۷۵-۷۴ مدل نمایی و در سال آبی ۸۵-۸۴ مدل کروی می باشد به طوری که دامنه تاثیر آنها از ۷۹۸۰۰ متر در سال ۷۵-۷۴ به ۳۷۵۰۰ متر در سال آبی ۸۵-۸۴  و میزان آستانه از ۸۴/۰ به ۶۰۸/۰ رسیده است. در مورد مقایسه روش های درون یابی  برای پارامترهای کیفی مورد بررسی، روش لوگ کریجینگ بعنوان بهترین روش درون یابی  جهت پهنه بندی پارامترهای کیفی (کلر و هدایت الکتریکی)حاصل شد. مقایسه نقشه های پهنه بندی مکانی یون کلر نشان داد که در طول دوره آماری ۱۰ ساله مورد بررسی میزان غلظت یون کلر آب زیرزمینی در کل سطح دشت  از یک روند افزایشی برخوردار است. بطوری که حتی در ناحیه ورودی دشت میزان غلظت این یون در سال ۸۵ به دامنه ۰۱/۱۳-۰۳/۳  میلی اکی والان در لیتر افزایش یافته است. شدت افزایش یون کلر بویژه در قسمت خروجی شمالی دشت در اطراف چاه انتخابی شماره۲۷، ۲۸ و ۳۳ و هسته کلر جنوب غرب دشت در اطراف چاه ۱۹ بیشتر است. یافته ها حاکی بر افزایش میزان هدایت الکتریکی بویژه توسعه مکانی این پارامتر دربخش خروجی غربی، شمالی و نیز در شهر کرمان در طی دوره ۱۰ ساله است.

Quality, Ground water, Kerman plain, Cl, EC, Geostatistics., کیفیت, آب زیرزمینی, دشت کرمان, هدایت الکتریکی, زمین آمار