اولویت بندی عوامل موثر بر عدم مشارکت جوامع روستایی در طرح های آبخیزداری از دیدگاه آبخیزنشینان (مطالعه ی موردی: حوزه ی آبخیز قشلاق استان فارس)
عنوان مقاله: اولویت بندی عوامل موثر بر عدم مشارکت جوامع روستایی در طرح های آبخیزداری از دیدگاه آبخیزنشینان (مطالعه ی موردی: حوزه ی آبخیز قشلاق استان فارس)
شناسه ملی مقاله: JR_WMJI-7-27_007
منتشر شده در در سال 1398
شناسه ملی مقاله: JR_WMJI-7-27_007
منتشر شده در در سال 1398
مشخصات نویسندگان مقاله:
سید مسعود سلیمان پور - استادیار پژوهشی بخش تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، شیراز، ایران. نویسنده ی مسئول
حمید حسینی مرندی - استادیار پژوهشی بخش تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، شیراز، ایران.
امین صالح پور جم - استادیار پژوهشکده ی حفاظت خاک و آبخیزداری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران.
محمود رضا طباطبایی - استادیار پژوهشکده ی حفاظت خاک و آبخیزداری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران.
مهدی روستا - کارشناس ارشد اداره ی منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان خرم بید استان فارس، ایران.
حجت اله کشاورزی - کارشناس ارشد بخش تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس، شیراز، ایران.
خلاصه مقاله:
سید مسعود سلیمان پور - استادیار پژوهشی بخش تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، شیراز، ایران. نویسنده ی مسئول
حمید حسینی مرندی - استادیار پژوهشی بخش تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، شیراز، ایران.
امین صالح پور جم - استادیار پژوهشکده ی حفاظت خاک و آبخیزداری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران.
محمود رضا طباطبایی - استادیار پژوهشکده ی حفاظت خاک و آبخیزداری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران.
مهدی روستا - کارشناس ارشد اداره ی منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان خرم بید استان فارس، ایران.
حجت اله کشاورزی - کارشناس ارشد بخش تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس، شیراز، ایران.
توجه به مشارکت ذینفعان و شناسایی عوامل موثر بر عدم مشارکت جوامع روستایی و مرتفع ساختن موانع تحقق آن در اجرای پروژه های آبخیزداری، امکان برخورداری از پتانسیل های فکری، اجرایی، نظارتی و دانش بومی آبخیزنشینان را در مراحل مختلف مطالعاتی، اجرایی، ارزیابی و حفاظت طرح ها فراهم می کند. این مساله ضمن کاهش هزینه ها، ضامن موفقیت و اجرای موثرتر طرح ها خواهد بود. به منظور دستیابی به این هدف، در این پژوهش با بررسی چهار شاخص و دوازده زیرشاخص با طیف لیکرت، اقدام به اولویت بندی عوامل موثر بر عدم مشارکت جوامع روستایی در طرح های آبخیزداری از دیدگاه آبخیزنشینان در حوزهی آبخیز قشلاق واقع در شمال استان فارس شده است. تعیین فراوانی و فراوانی نسبی شاخص ها و زیرشاخص ها در نرم افزار SPSS (نسخه ی ۲۳) صورت گرفت و به منظور تعیین اهمیت آنها از آزمون t استفاده شد. سپس، ارتباط بین هر شاخص با زیرشاخص های آن با استفاده از ضرایب همبستگی مشخص شد و به منظور اولویت بندی شاخص ها و زیرشاخص های موثر، از آزمون ناپارامتری فریدمن استفاده شد. نتایج نشان داد در اولویت بندی شاخص ها از دیدگاه آبخیزنشینان به ترتیب شاخص های "آموزشی- ترویجی"، "اقتصادی"، "اجتماعی"، و "طراحی- اجرایی" به عنوان شاخص های موثر و در اولویت بندی زیرشاخص ها، به ترتیب زیرشاخص های "عدم آموزش ساکنان حوضه در خصوص طرح ها و اهداف مربوطه" و "اختلافات قومی و محلی" دارای بیشینه و کمینه ی اولویت در عدم مشارکت در طرح های آبخیزداری در این حوزه ی آبخیز تعیین شدند. لازم است به منظور مشارکت پایدار جوامع روستایی در طرح های آبخیزداری، نسبت به تدوین برنامه ی جامع آموزش و ترویج و حل مسائل "اقتصادی" آبخیزنشینان اقدامات عملی صورت گیرد.
کلمات کلیدی: آبخیزداری, آبخیزنشینان, قشلاق, مشارکت
صفحه اختصاصی مقاله و دریافت فایل کامل: https://civilica.com/doc/1866813/