امین توکلی یرکی - دانشجوی کارشناسی ارشد گروه میکروبیولوژی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تنکابن، تنکابن، ایران
سیمین آرین - استادیار گروه میکروبیولوژی، دانشکده علوم زیستی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تنکابن، تنکابن، ایران
مهدیه هوشنی - استادیار گروه فیزیولوژی گیاهی، دانشکده علوم زیستی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تنکابن، تنکابن، ایران

امروزه سرطان یکی از علل اصلی مرگ و میر در جهان می باشد. ترکیبات گیاهان دارویی القاکننده آپوپتوز، از روش های درمانسرطان محسوب می گردد؛ لذا مطالعه بر روی گیاهان و شناسایی ترکیبات آن ها در جهت تولید داروهای ضد سرطانی جدید ازفعالیت های تحقیقاتی مهم در دنیا می باشد. بنابراین هدف از این پژوهش بررسی ترکیبات آنتی اکسیدانی عصاره گل و ریشه گیاه آقطی و اثر مهاری آن بر روی سلول های سرطانی ریه رده A۵۴۹ می باشد. بدین منظور، گل و ریشه گیاه آقطی از شهر عباس آباد جمع آوری و سپس در سایه خشک و عصاره گیری انجام شد. در ادامه پس از کشت و تکثیر رده سلولی A۵۴۹، سلول ها در مجاورت غلظت های مختلف عصاره برگ ( ۳۱/۵ml/μgتا۴۰۰۰)قرار گرفتند و به مدت ۲۴،۴۸ و۷۲ ساعت انکوبه شدند. سپس جهت تعیین سمیت سلولی عصاره ها از روش آزمون رنگ سنجی MTT استفاده شد. همچنین میزان فنل، فلاونوئید و آنتوسیانین کل عصارها نیز تعیین شد. نتایج نشان داد که عصاره گل غنی از ترکیبات فنل، فلاونوئید و آنتوسیانین کل می باشد به طوری که میزان این ترکیبات به ترتیب۰/۸۸۳ ± ۲۲/۴۱، ۰/۰۱۶±۱/۲۹ و ۰/۰۶۰±۰/۱۹۳ میلی گرم بر گرم وزن خشک گیاه بدست آمد. همچنین نتایج نشان داد که غلظت های مختلف عصاره گل و ریشه زیستایی سلول ها را به طور معنی داری نسبت به کنترل کاهش دادند (۰.۰۵˂p). تاثیر عصاره ها بر روی مهار رشد سلول ها وابسته به غلظت و زمان بود و بیشترین درصد مهار رشد سلول ها در غلظت ۴۰۰۰ میکروگرم بر میلی لیتر در عصاره گل ۹۷/۸۷ درصد در مدت زمان ۲۴ ساعت بدست آمد. بنابراین نتایج این مطالعه پیشنهاد می کند که عصاره گل گیاه آقطی می تواند به عنوان یک منبع قابل دسترس از ترکیبات آنتی اکسیدان باشد و با داشتن خاصیت ضد سرطانی بالا می تواند به عنوان یک گیاه دارویی بر علیه سرطان ریه مورد پژوهش وسیع تری قرار گیرد

آقطی، ترکیبات آنتی اکسیدان، سنجش MTT، رده سلولیA۵۴۹