مهرداد دریجانی - موسسه ژئوفیزیک، دانشگاه تهران
مجتبی فریدونی - موسسه ژئوفیزیک، دانشگاه تهران
بهروز اسکویی - استادیار، موسسه ژئوفیزیک، دانشگاه تهران

امروزه تفسیرهای بدست آمده از مدلهای ژئوفیزیکی که از طریق وارون سازی داده ها بدست امده اند به طور خاص بخش چشمگیری از مطالعات زمین شناسی را شامل می شوند. روشهای مگنتوتلوریک و لرزه اطلاعات جامع و مکملی از مقاومت ویژه و سرعت امواج در ساختارهای زیرسطحی با مقیاس و رزولوشن مشابه فراهم میکنن د . مدلهای وارون سازی شده بدست آمده از روشهای مذکور میتوانند به منظور به نقشه درآوردن ساختارهای زمین شناسی ترکیب شوند . اطلاعات کسب شده از داده های مگنتوتلوریک می توا ند اطلاعات کامل و جامعی را در کنار اکتشافات لرزه ای به ما بدهند . به طور مثال، توزیع و پراکندگی امواج در روش مگنتوتلوریک برای محیطهایی با شکستگیهای فراوان مفید است . لذا سیگنالهای مگنتوتلوریک خصوصیات حجمی مانند تخلخل را با دقت بالایی آشکار می کنند . پس همانند روش لرزه ای، ژئوفیزیک الکترومغناطیسی نیز میتواند به گونه ای موثر در اکتشافات زمین شناسی و اکتشافات هیدروکربنی دخیل باشد . به عنوان یک تفسیر پایه ای، باید بدانیم مقاومت ویژه در ساختارهای زمین شناسی با نوع سنگهای موجود در منطقه ارتباط مستقیمی دارد . لایه های زمین شناسی که در پاسخ به امواج لرزه ای سرعت بالایی از خود نشان داده اند مقاومت ویژه بالاتری دارند درحالیکه رسوبات متخلخل و تراوا معمولا مقاومت ویژه کمتری دارند . اگرچه لایه های با سرعت بالا موانع اکوستیک و صوتی هستند و باعث می شود روش لرزه ای بی تاثیر شود، اما مقاومت ویژه الکتریکی باعث میشود که سیگنالهای مغناطیسی بتوانند تقریباً از یک مانع بگذرند و این خصوصیت به مگنتوتلوریک این اجازه را می دهد که لایه های زیرین این موانع آکوستیک را آشکار سازد و اطلاعات ارزنده ای را ارائه کند و به تفسیر نیز کمک نماید . در این مقاله علاوه بر شرح مفصل راجع به روش تفسیر مشترک داده های مگنتوتلوریک و لرزه ، مثالهای متعددی نیز به منظور نشان دادن کاربرد موثر این روش در اکتشافات زمین شناسی نیز آورده شده است.

وارون سازی ، تفسیر، سرعت، لرزه، مقاومت ویژه، مگنتوتلوریک