پدرام عطارد - دانشیار گروه جنگلداری و اقتصاد جنگل، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج
فهیمه خیرخواه - دانشجوی دکتری جنگل شناسی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری
شهرام خلیقی - دانشیار گروه احیای مناطق خشک و کوهستانی، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج
سید محمد معین صادقی - دانشجوی دکتری جنگل شناسی و اکولوژی جنگل، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج
ویلما بایرام زاده - دانشیار گروه صنایع چوب و کاغذ، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد کرج، کرج

این تحقیق با هدف مشاهده روند تغییرات پارامترهای اقلیمی و تبخیرتعرق مرجع(ET۰) در ناحیه خزری شمال کشور صورت گرفت. با استفاده از داده های هواشناسی ایستگاه های هواشناسی همدیدی گرگان، قائم شهر، بابلسر، رامسر و انزلی در یک دوره درازمدت (۲۰۰۸-۱۹۶۱) و به کمک نمایه خشکی دومارتن، پنج منطقه اقلیمی در این ناحیه شناسایی و با استفاده از فرمول فائو پنمن - مانتیث، مقدار ET۰ برای هر یک از اقلیم ها محاسبه شد. براساس شاخص دومارتن، از شرق به غرب، گرگان دارای اقلیم مدیترانه ای، قائم شهر دارای اقلیم نیمه مرطوب، بابلسر دارای اقلیم مرطوب، رامسر دارای اقلیم خیلی مرطوب نوع (الف) و انزلی دارای اقلیم خیلی مرطوب نوع (ب) تشخیص داده شدند. در بیشتر ایستگاه ها، دمای هوا در نیم قرن گذشته روند افزایشی معنی داری نشان داده، به طوری که طی بیست سال اخیر، میانگین دمای ناحیه رویشی خزری، ۷۴/۰ درجه سانتی گراد افزایش یافته است. سرعت باد در کلیه ایستگاههای مورد مطالعه روند افزایشی معنی داری داشته و طی دو دهه اخیر به طور متوسط در ناحیه خزری، ۱/۱ متر بر ثانیه افزایش نشان داده است. مقدار ET۰نیز در طی این دوره، به طور متوسط ۴/۰ میلی متر در روز افزایش داشته و در نهایت شاخص خشکی دومارتن از ۵/۳۹ به ۸/۳۶ کاهش یافته است. تغییر پارامترهای اقلیمی و ET۰به شدت بر فعالیت اکوسیستم های طبیعی و مصنوعی ناحیه رویشی خزری اثرگذار است و بنابراین، مدیران در برنامه ریزی های توسعه ای آینده، باید این تغییرات را مدنظر قرار دهند.

پارامترهای هواشناسی, تبخیرتعرق مرجع, تغییر اقلیم, ناحیه خزری