مجید پاتو - دانشجوی دکتری علوم جنگل گروه جنگلداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه گیلان، صومعه سرا
علی صالحی - دانشیار گروه جنگلداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه گیلان، صومعه سرا
قوام الدین زاهدی امیری - استاد گروه جنگلداری و اقتصاد جنگل، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران ،کرج
عباس بانج شفیعی - استادیار گروه جنگلداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه ارومیه، ارومیه

اکوسیستم های وسیع نظیر جنگل ها با حجم زیادی از زی توده، تاثیر مهمی در ترسیب کربن و کاهش انتشار CO۲ دارند. پژوهش حاضر با هدف برآورد مقادیر وزنی ذخیره کربن در چهار کاربری (بکر، حفاظتی، بهره برداری و باغی) در جنگل های زاگرس شمالی، در استان آذربایجان غربی انجام گرفت. در هر کاربری در داخل واحدهای همسان، ۳۰ قطعه نمونه برای اندازه گیری ها و نمونه برداری های مورد نظر مشخص شد و در داخل قطعات نمونه برخی از مشخصات کمی درخت مانند قطر برابرسینه تمامی درختان قطعه نمونه از طبقه قطری ۱۰ سانتی متر و بالاتر اندازه گیری شد. ارتفاع کل (H) قطورترین درخت قطعه نمونه و نزدیک ترین درخت به مرکز قطعه نمونه و دو قطر عمود بر هم تاج نزدیک ترین و قطورترین درخت در هر قطعه نمونه اندازه گیری شد و نمونه برداری لاشبرگ براساس روش نمونه برداری مستقیم در قطعه نمونه هایی به ابعاد ۵/۰×۵/۰ متر در چهار گوشه و مرکز قطعه نمونه اصلی انجام گرفت. نتایج آزمایش ها و داده های میدانی نشان داد مقدار زی توده کل به ترتیب در کاربری های بکر، حفاظتی، بهره برداری و باغی ۱۲/۴۵۰، ۹۵/۵۴، ۸۵/۱۲ و ۳۸/۵ تن در هکتار است و مقدار کربن ذخیره شده در کاربری بکر ۱۵/۲۵۸ تن در هکتار، در کاربری حفاظتی ۵۲/۳۵ تن در هکتار، در کاربری بهره برداری ۴۹/۹ تن در هکتار و در کاربری باغی ۴۸/۳ تن در هکتار است. همچنین نتایج آزمون دانکن نشان داد که مقدار زی توده و ذخیره کربن کاربری های مورد بررسی از اختلاف آماری معنی داری برخوردار است.

ترسیب کربن, جنگل های زاگرس شمالی, زیست توده, کاربری زمین