ضیاء‎الدین باده یان - استادیار گروه جنگلداری، دانشکده کشاورزی، دانشگاه لرستان، لرستان، ایران.
معصومه منصوری - دکتری جنگلشناسی و اکولوژی جنگل، دانشکده کشاورزی، دانشگاه لرستان، لرستان، ایران. (مسوول مکاتبات

اکوسیستم های مرتعی به دلیل دربرداشتن بخش قابل توجهی از اراضی جهان، پتانسیل بالایی در ترسیب‎کربن دارند. این تحقیق بهبررسی پتانسیل ترسیب‎کربن گونه آتریپلکسکانیسنس (Atriplex canescens) که در منطقه چشمه‎علی در استان قزوین که در قالب بلوک های کاملا تصادفی و در سه تکرار کاشته شده بود، میپردازد. نمونه برداری ها از تیمارهای اصلی فواصل کاشت بوته (تراکم) در دو سطح ۲×۲ متر و ۴×۴ متر که هر تیمار اصلی شامل تیمارهای فرعی ارتفاع هرس در چهار سطح تیمار نظیر بدون هرس یا شاهد، هرس کامل یا کف‎بر، هرس از ارتفاع ۲۰ سانتی‎متر و هرس از ارتفاع ۴۰ سانتی‎متر بودند صورت گرفت. مقادیر کربن در بیوماس هوایی، زیرزمینی و خاک به تفکیک تیمارهای اصلی و فرعی محاسبه گردید. نتایج نشان داد که اختلاف معنی داری بین کربن زی‎توده  هوایی و زیرزمینی درواحد سطح در تیمار اصلی تراکم ۲×۲ متر از تراکم ۴×۴ متر وجود دارد. همچنین تیمارهای بدون هرس (شاهد) و هرس از ارتفاع ۴۰ سانتی‎متر با قرار گرفتن در یک سطح، نسبت به سایر تیمارهای ارتفاع هرس وضعیت بهتری داشتند. بین تیمارهای اصلی تراکم و همچنین تیمارهای فرعی ارتفاع هرس به‎لحاظ ترسیب‎کربن کل خاک اختلاف معنی داری وجود ندارد. میانگین ترسیبکربن کل در تراکم ۲×۲ متر، ۱۶/۵۹ تن در هکتار و در تراکم ۴×۴ متر، ۸۱/۵۹ تن در هکتار بوده است. تجزیه‎ همبستگی نشان داد که بین میزان کربن ترسیبشده کل و کربنآلی رابطه مثبت و معنیداری وجود دارد. بنابراین می توان بیان داشت که مدیریت مناسب اراضی مرتعی، تاثیر قابل توجهی در افزایش ذخیره‎کربن در گیاه و خاک خواهد داشت.

خاک, اراضی مرتعی, زی‎توده, ترسیب کربن