سید پیام حسینی احمدوندی - محقق و نویسنده کتب حقوقی موسسه قانون یار - پژوهشگر برگزیده کشوری و دارنده تندیس طلایی پژوهشگر برتر موسسه قانون یار در سال ۱۴۰۱

قاعده احسان یکی از مهمترین قواعد فقهی می باشد و بر اساس این قاعده هرگاه کسی به انگیزه خدمت و نیکوکاری به دیگران، موجب ورود خسارت به آنان شود، اقدامش مسئولیت آور نیست. در تایید قاعده احسان به پاره ای از احادیث و روایات نیز استناد شده است. پس کسی که عملی را انجام می دهد در واقع به موجب ادله ضمان، ضامن می باشد. مثلا چنانچه شخصی به جهت فضولی دراموال دیگری آن را تصرف نماید و تصرف او موجب تلف یا نقص اموال گردد، موجب ضمان است؛ منتهی اگر این عمل با حسن نیت فاعل و به قصدمراقبت از مال مالک وبه انگیزه خدمت به او بوده باشد، آنگاه بطور اتفاقی موجب زیان و ضرر گردد، اقدام کننده یا فاعل ضامن نیست، چون در این عمل قصد احسان داشته است. با توجه به اهمیت این موضوع در این مقاله قصد داریم ابتدا به بررسی و شناخت این قاعده مهم بپردازیم سپس کاربرد قاعده احسان را مورد مداقه و بررسی قرار دهیم و با این قاعده که یکی از قواعد مهم و پرکاربرد در عرصه حقوق ایران و فقه می باشد پژوهشی داشته باشیم. لازم به ذکر است روش تحقیق از نوع تحلیلی-توصیفی بوده و ابزار گردآوری داده ها و اطلاعات فیش برداری و استفاده از کتب و مقالات و پایان نامه های مرتبط با موضوع پژوهش حاضر است.

قاعده احسان، مسئولیت مدنی، ادله ضمان، قاعده لاضرر