بهمن مرادی - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته جنگل شناسی و اکولوژی جنگل، دانشگاه سمنان
هومن روانبخش - استادیار گروه جنگلداری، دانشکده کویرشناسی، دانشگاه سمنان
علیرضا مشکی - استادیار گروه جنگلداری، دانشکده کویرشناسی، دانشگاه سمنان
نقی شعبانیان - دانشیار جنگلکاری، اصلاح نژاد و اکولوژی جنگل، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه کردستان

تغییرات اقلیمی و افزایش میانگین دمای سالانه از یک سو و دخالت های انسانی از سوی دیگر سبب افزایش آتش سوزی در جنگل ها و مراتع شده است. به نظر می رسد آتش سوزی بر پوشش گیاهی اثر دارد و ساختار توده های جنگلی را تغییر می دهد. در تحقیق حاضر، تغییرات ترکیب گونه های چوبی، ساختار، شادابی و تجدید حیات توده جنگلی در جنگل های غرب کشور در شهرستان سروآباد کردستان بررسی شد. در این بررسی دو توده سوخته شده و شاهد به مساحت چهار هکتار با شرایط محیطی و جامعه گیاهی یکسان انتخاب، شبکه بندی و در قالب ۴۰ قطعه نمونه، آماربرداری صددرصد شدند. مقایسه داده های تیمارهای آتش سوزی و شاهد با آزمون t مستقل انجام گرفت. نتایج نشان داد که پس از رخداد آتش سوزی و گذشت ۱۰ سال از آن، سهم درختان بلوط کاهش و در مقابل سهم گونه های ولیک و بادام افزایش یافته است . در گونه ی بنه تفاوتی ملاحظه نمی شود. بادام و بنه مقاومت بیشتری از بلوط ایرانی (برودار) در برابر آتش سوزی نشان دادند. میانگین تعداد جست ها در منطقه آتش سوزی بیشتر از منطقه شاهد بوده، اگرچه این تفاوت معنی دار نبود. میانگین قطر یقه برودار در منطقه شاهد کمتر از منطقه آتش سوزی و میانگین ارتفاع کل در منطقه شاهد بیشتر از منطقه آتش سوزی بود. همچنین در زمینه زادآوری، سن و ارتفاع نونهال ها در منطقه شاهد و آتش سوزی دارای اختلاف معنی دار بودند، اما تعداد در قطعه نمونه دارای اختلاف معنی دار نبود.

آتش سوزی, بلوط ایرانی, شاخه زاد, زادآوری, کردستان