هادی سهرابی - گروه جنگلداری دانشکده منابع طیبعی
مقداد جورغلامی - گروه جنگلداری دانشکده منابع طبیعی
باریس مجنونیان - گروه جنگلداری دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران
قوام الدین زاهدی امیری - گروه جنگلداری دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران

حفظ خاک های جنگلی به عنوان پایه تولید در هنگام عملیات بهره برداری و چوبکشی، با هدف به حداقل رساندن تخریب و مدت زمان بازیابی آن بعد از عملیات بهره برداری، امری ضروری است. این تحقیق در دو بخش پاتم و نم‎خانه جنگل خیرود به منظور ارزیابی محیط زیستی اثر شیب، ترافیک و جهت رد چرخ بر رطوبت خاک و بازیابی آن با گذشت ۲۰ سال در مقایسه با منطقه شاهد انجام گرفت. چهار مسیر چوبکشی رها شده با جهت رو به پایین و سنین مختلف انتخاب و در هر یک از این مسیرها سه کلاسه ترافیک و در هر کلاسه ترافیک دو طبقه شیب مشخص شد. برای اندازه گیری رطوبت خاک، پلات هایی با ابعاد ۴×۱۰ متر تعیین شد و در هر پلات، نمونه برداری در مسیرهای چوبکشی و منطقه شاهد انجام گرفت. نتایج نشان داد در مسیر چوبکشی ۲۰-۱۵ ساله وزن رطوبت خاک در شیب، ترافیک و جهت های مختلف رد چرخ با منطقه شاهد تفاوت معنیداری ندارد. با گذشت ۲۰ سال از عملیات چوبکشی، رطوبت خاک، ۷/۹ درصد کمتر از منطقه شاهد بوده که این تفاوت از نظر آماری معنیدار نیست. نتایج نشان می دهد که با افزایش سن رها شدن، درصد رطوبت خاک تمایل به بازیابی بیشتر (نزدیکی به رطوبت خاک منطقه شاهد) دارد.

ارزیابی محیط زیستی, بازیابی خاک جنگل, رطوبت خاک, مسیر چوبکشی