فاطمه بختیاری - دانش آموخته کارشناسی ارشد محیط زیست دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران
مصطفی پناهی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات
محمود کرمی - گروه محیط زیست دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران
جمال قدوسی - دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس
زهرا مشایخی - دانش آموخته کارشناسی ارشد محیط زیست دانشگاه تهران
مونا پورزادی - دانش آموخته کارشناسی ارشد جنگلداری دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران

ارزشگذاری اقتصادی کالاها و خدمات اکوسیستمی و برآورد هزینه‎های ناشی از تخریب جنگل ها و  فرسایش خاک آن ها راه چاره ای برای برنامه‎ریزان و سیاستگذاران محیط زیست به حساب می آید تا با استفاده از این ابزارها برای احیا و حفاظت جنگل ها و تعیین بهترین کاربری اراضی گام بردارند. در این پژوهش یکی از مهم ترین کارکردها و خدمات جنگل، یعنی کارکرد حفظ و نگهداری خاک در جنگل های بلوط منطقه حفاظت شده سبزکوه در استان چهارمحال و بختیاری ارزشگذاری شده است. بدین منظور ابتدا زیرحوزه های منطقه مورد بررسی تفکیک و میزان رسوب خارج شده از هر زیرحوزه با استفاده از روش برآورد فرسایش و رسوب EPM تعیین شد. سپس مقدار هدررفت N,P,K  بر اساس مقادیر عناصر غذایی اندازه گیری شده در خاک مناطق فرسایش نیافته به عنوان نقاط شاهد تعیین و در نهایت بر اساس روش اقتصادی هزینه جایگزینی ارزش پولی نگهداری عناصر غذایی در اثر حفاظت خاک به وسیله پوشش جنگلی محاسبه شد. نتایج  نشان می دهند که هر هکتار از جنگل های محدوده مورد بررسی می تواند سالانه ۱۹/۴۵۲ کیلوگرم از عناصر N,P,K  به  ارزش تقریبی ۹۹۶ هزار ریال را نگهداری و از هدررفتن آن در اثر فرسایش جلوگیری کند. همچنین سالانه حدود ۸۸  تن از عناصر N,P,K در اثر فرسایش خاک در محدوده مورد بررسی هدر می رود که به معنای کاهش حاصلخیزی و تحمیل هزینه  ثابت سالیانه، معادل ۴۳۳/۵ میلیارد  ریال به محیط زیست است که  در صورت فعلی شدن  برابر ۸۹۴/۵۰ میلیارد ریال در دوره ۲۹ سال است.

ارزشگذاری اقتصادی, فرسایش خاک, EPM, منطقه حفاظت شده سبزکوه, عناصر غذایی, هزینه فرصت