رقیه جوکار - دانشجوی کارشناسی ارشد ارتباط تصویری،شیراز، ایران
حمید حمیدی - استاد گروه ارتباط تصویری،شیراز، ایران

جناس یکی از زیباترین آرایه های بدیعی است . این آرایه ء بدیعی یکی از مهم ترین ابزارهای زیباسازی سخن و تبدیل زبان عادی به کلام ادبی و نفوذ و تاثیر، بر ذهن و زبانهاست . مشابهت کامل دو کلمه ، مشابهت های ناقص دو کلمه ، همانند سازی در ساختار، آوا و یا شکل و اجزا میتواند کلمات و کلام را فوق العاده گیرا، رسا و شیوا سازد. جناس به انواع مختلفی تقسیم میشود موضوع این پژوهش ، مطالعه جناس بصری در طراحی گرافیک و کاربرد آن در طراحی پوسترهای اجتماعی است . جامعه هدف در این تحقیق ، پوسترهای دهه ۸۰ و ۹۰ شمسی در طراحی گرافیک ایران ازاین رو با نمونه گیری هدفمند تعداد ۲۰پوستر که دارای بیشترین متغیرهای مورد بحث در تحقیق بودند، به عنوان جامعه نمونه ، انتخاب شدند. پژوهش حاضر به منظور شناسایی و تحلیل ویژگی های جناس بصری در پوسترهای جامعه و در پی پاسخگویی به سوال چگونگی کاربرد آرایه جناس در ابن پوسترها است . تحقیق حاضر از نظر هدف، کاربردی و از لحاظ ماهیت توصیفی - تحلیلی است . مهم ترین یافته ها نشان می دهند که استفاده از جناس بصری در طراحی پوستر، برای موضوعات گوناگون به ویژه موضوعات اجتماعی ، انتخابی هوشمندانه است چراکه یک راه حل خلاقانه در خلق اثر است و با ترکیب کارکرد بیانگر، ساخت کانونی و حروف تایپی می تواند باعث ارتباط سریع با مخاطب ، جلب توجه او و انتقال سریع پیام اثر شود.

جناس بصری ،فضاسازی ،زیباسازی ،طراحی گرافیک