سبحان باقری - دانشجوی کارشناسی ارشد علوم ارتباطات اجتماعی دانشگاه تهران

در مقاله حاضر تلاش شده تا با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی، به مطالعه تصویر ارایه شده از قوم بلوچ در سینمای بعد از انقلاب اسلامی پرداخته شود. در حالت کلی بعد از انقلاب اسلامی ۱۹ فیلم با محوریت مردم بلوچ ساخته شده بود که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی، دو فیلم «عقرب» و «شبی که ماه کامل شد» انتخاب و تحلیل شدند. همچنین چهارچوب نظری این مقاله با استفاده از نظریه «ایدئولوژی و سوژه» آلتوسر پیش برده شده است. در پایان محوریت منفی، کلیشه سازی، شخصیت ها و قومیت، استفاده از عناصر فرهنگی، فعالیت های اقتصادی، کنترل مرکز و پیرامون و دیگری سازی مقوله هایی هستند که با تحلیل محتوای کیفی فیلم هایمذکور استخراج شدند. تحلیل مقوله های استخراج شده نشان می دهد که نشان دادن تصویر بلوچ در سینما همواره گره خورده با کلیشه ها و مفاهیمی همچون فقر، قاچاق، تروریسم و مواد مخدر است.

قوم بلوچ، کلیشهسازی، تحلیل محتوای کیفی، سینما