حمیدرضا متین فر - دانشیار گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکده کشاورزی ، دانشگاه لرستان
زیبا مقصودی - دانشجوی دکتری مدیریت منابع خاک و ارزیابی اراضی ، گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکده کشاورزی ، دانشگاه لرستان

سابقه و هدف: برآورد سریع و مقرون به صرفه ویژگی های خاک برای پایش و ثبت وضعیت خاک ها باهدف اجرای شیوههای درست مدیریت اراضی ضروری است . باتوجه به اینکه اندازه گیری های آزمایشگاهی مرسوم پرهزینه و زمان بر هستند و نمی توانند برای مجموعه داده بزرگ مناسب در نظر گرفته شوند. این مطالعه با هدف بررسی کارایی سنجندههای طیفی در محدوده دامنه های طیفی مادون قرمز، مرئی و مادون قرمز نزدیک برای تخمین ویژگی های خاک به عنوان جایگزینی برای اندازه گیری های مرسوم و همچنین مروری کوتاه بر مطالعات قبلی که در این زمینه ارائه شده است ، انجام گرفت .مواد و روش ها: توسعه زیر ساخت های اطلاعاتی سبب دسترسی سریع و آسان به پایگاه های داده های سنجش از دور نظیر Earth Explorer، Sentinel Hub و سرویس مدیریت اورژانس کوپرنیک (Copernicus open access Hub) شدهاست . از طریق این پایگاه ها کاربران می توانند به آخرین تصاویر ماهواره ای ارسال شده و یا تصاویر بایگانی شده در طول موج های مادون قرمز، مرئی ، مادون قرمز نزدیک و ... دسترسی داشته باشند. از ترکیب و نسبت گیری باندی این داده ها شاخص های بارز کننده وضعیت پوشش گیاهی ، پوشش گیاهی و خاک بهمراه وضعیت مواد مادری خاک قابل استخراج است .نتایج : با استفاده از تکنیک های مختلف پردازش داده می توان شاخص های سنجش از دوری مانند شاخص های پوشش گیاهی شامل NDVI، RVI و یا SAVI و یا شاخص های مواد مادری را از تصاویر ماهوارهای در محدود طیفی مادون قرمزنزدیک ، مرئی و مادون قرمز استخراج کرد. همچنین از این داده ها برای نقشه برداری از ویژگی های مختلف خاک مانند کربن آلی ، کربنات کلسیم معادل، شوری ، درصد شن و رس و سایر ویژگی ها در دو دهه اخیر، در بسیاری از مناطق دنیا بر اساس سنجنده های مختلف و روشهای متنوع گسترش آنها استفاده شده است .نتیجه گیری: بطورکلی با توجه به اینکه دادههای سنجش از دور از منابعی ارزان و با دسترسی آسان قابل استخراج میباشند میتوانند به عنوان ابزاری کارا جهت سنجش و پایش وضعیت خاک ها با اهداف آمایش سرزمین و برنامه ریزی کاربردی مدنظر قرار گیرند

سنجش از دور، پایگاه داده مکانی، نسبت گیری باندی، شاخص های پوشش گیاهی