غلامرضا گودرزی - استاد تمام دانشگاه امام صادق (علیه السلام).

انسان یکی از اصلیترین مولفه های هرگونه مطالعات مرتبط با تمدن و یا جهان آینده است اصولا تجسم تمدن و یا جهان آینده بدون تصور انسانی که نقطه ثقل آن باشد، اگر ناممکن نباشد، حداقل دشوار است. لذا بررسی موضوعاتی که مستقیم و یا غیرمستقیم به انسان و ساحات آن برمیگردد، بخشی از ترسیم ابعاد جهان آینده است.از سوی دیگر عدالت نیز یکی از متداولترین، پیچیده ترین و پربحثترین مفاهیم حوزه علوم انسانی، عرصه حکمرانی و همچنین گفتمانهای دینی و اعتقادی است. استقرار عدالت نیز یکی از آرمانهای مهم بشری است که در نگاه منجیگرایانه، یکی از اهداف مهم و اساسی ظهور موعود ادیان است؛ اما سوال مهمی که این مقاله به دنبال بررسی آن است اینکه از نگاه موعودگرایی و منجی باوری، چشم انداز و تصویر عدالت در جهان آینده چگونه تصویر و چشم اندازی است؟اصولا در برخی رویکردها، چشم انداز عدالت، خود عدالت است. بهعبارت دیگر عدالت را برای عدالت و هدف نهایی آن را هم خود استقرار عدالت تعریف میکنند. در نقطه مقابل در رویکردهای دیگری چشم اندازی که برای عدالت ترسیم میشود، منفعت است یعنی عدالت در سطح سازمان یا جامعه باید استقرار یابد تا منفعت عامه یا منفعت فردی محقق شود؛ اما در نگاه منجی گرایی تصویر و چشم انداز عدالت چیست؟ و به خصوص در رویکرد مهدویت این تصویر دارای چه نقطه ثقلی است؟در این مقاله پس از بررسی اجمالی مفهوم عدالت و همچنین ارائه دقیقتر رویکردهای مذکور، به ویژه از منظر ادیان و از نگاه منجی گرایی، بر چشم انداز عدالت از منظر مهدویت تمرکز میشود. در این رویکرد کرامت به عنوان نقطه ثقل این مفهوم مد نظر بوده و ارتباط بین عدالت و کرامت و چشم انداز آنها در جهان آینده مورد مداقه قرار میگیرد.

عدالت، گرامت، جهان آینده، منجی گرایی، موعودگرایی، مهدویت.