مائده رئوفی - گروه گیاه پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران
سید علی صفوی - گروه گیاه پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران
مهدی محمودیان - گروه نانوفناوری، دانشکده شیمی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران

قارچ بیمارگر حشراتBeauveria bassiana  یک عامل کنترل بیولوژیک مهم و جهانی است که برای کنترل بسیاری از آفات مهم مثل شته مومی کلم Brevicoryne brassicae استفاده می شود. محدودیت عمده استفاده از این قارچ، پایداری محیطی برای شروع همه گیری در جمعیت­های میزبان حساس است. در پژوهش حاضر، کشندگی دو جدایه از قارچ بیمارگر حشرات B. bassiana روی حشرات کامل و پوره های سن دوم شته مومی کلم و پایداری قارچ بیمارگر حشرات و فرمولاسیون نانوکامپوزیت آن در برابر اشعه UV-C بررسی شد. مقدار LC۵۰ جدایه WE۲۰۹ در ماده های بالغ شته مومی کلم برابر با ۱۰۵×۵/۲ و در جدایه WE۲۷۷، ۱۰۴×۸/۹ اسپور بر میلی لیتر به دست آمد. مقادیر LC۵۰ قارچ روی پوره سن دوم شته به­ترتیب ۱۰۵×۴/۶ و ۱۰۵×۲/۳ اسپور بر میلی لیتر بوده است. درصد جوانه زنی اسپورهای قارچ هنگامی که ۲ و ۳ ساعت در برابر اشعه فرابنفش قرار داشتند، در جدایه WE۲۰۹ در هر دو زمان برابر با صفر و در جدایه WE۲۷۷ این مقدار به­ترتیب ۳۲% و ۶% بود. در حالی که در فرمولاسیون نانوکامپورزیت مبتنی بر قارچ این مقادیر به­ترتیب برای جدایه WE۲۰۹، ۳۷ % و ۱۲% و برای جدایه WE۲۷۷، ۶۵ % و ۳۸% بودند. این نتایج نشان داد که فرمولاسیون نانوکامپوزیت قارچ بیمارگر B. bassiana مبتنی بر مونت موریلونیت/ثعلب با پوشش اسپورهای قارچ از آن در برابر اشعه فرابنفش محافظت کرده و پایداری آن را افزایش می دهد.

اشعه UV-C, شته مومی کلم, قارچ بیمارگر حشرات, کنترل بیولوژیک, نانوکامپوزیت