محمدرضا رضائی - استادیار، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه دامغان، دامغان، سمنان، ایران
رضا ناظم نژاد - دانشیار، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه دامغان، دامغان، سمنان، ایران
عرفان خان محمدی - دانشجوی کارشناسی، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه دامغان، دامغان، سمنان، ایران

در پژوهش حاضر، کامپوزیت زمینه آلیاژ هایپویوتکتیک آلومینیوم-سیلیسیوم با تقویت کننده ذرات آمورف به­روش متالورژی پودر تولید شد. در مرحله اول، ذرات پودر زمینه با ترکیب آلیاژ هایپویوتکتیک (۱۱ درصد وزنی) Al-Si، با استفاده از روش آلیاژسازی مکانیکی تولید شد. سپس، پودر زمینه و تقویت کننده ذرات آمورف پایه آهن (Fe-based metallic glass (FMG)) با هم مخلوط شدند. درادامه، جهت تولید قطعات حجیم کامپوزیتی از روش تف­ جوشی به ­کمک قوس پلاسما (SPS) استفاده شد. برای مقایسه، ذرات پودر آلومینیوم خالص نیز در شرایط مشابه تف­ جوشی شدند. مشخصه­ یابی نمونه­ های آلومینیوم خالص و نمونه کامپوزیتی تولید شده شامل بررسی تغییرات فازی، بررسی ­های ریزساختاری، مقدار تخلخل­ ها و خواص مکانیکی انجام شد. بررسی­ های فازی نشان­ دهنده تغییر شدت و زاویه پراش قله­ های کریستالی نمونه کامپوزیتی نسبت به آلومینیوم خالص بود. انجام فرایند تف­ جوشی تغییری در ساختار ذرات آمورف به­ وجود نیاورد. همچنین، مکان برآمدگی فاز آمورف در نمونه کامپوزیتی نسبت به مکان برآمدگی ذرات پودر آمورف اولیه تغییر کرد. حلالیت بخش زیادی از سیلیسیوم در ساختار آلومینیوم هم با تحلیل الگوهای فازی به ­اثبات رسید. بررسی­ های ریزساختاری به­ همراه تحلیل کمی صورت­گرفته نشانگر توزیع مناسب ذرات تقویت کننده آمورف و ذرات حل نشده سیلیسیوم در زمینه آلومینیوم بود. استحکام تسلیم و استحکام فشاری نمونه کامپوزیتی به ترتیب ۱۶۵ و ۲۸۹ مگاپاسکال تعیین شد که افزایش قابل توجهی را نسبت به آلومینیوم خالص نشان داد. درپایان، ساز و کارهای استحکام ­بخشی موثر در افزایش استحکام، موردبحث قرار گرفتند.

کامپوزیت زمینه آلیاژ هایپویوتکتیک, ذرات آمورف, زینتر به کمک قوس پلاسما, ریزساختار, خواص مکانیکی