آتوسا حیدری - کارشناس ارشد، پژوهشکده انرژی، پژوهشگاه مواد و انرژی، کرج، ایران
نوشین سلمان تبریزی - استادیار، پژوهشکده انرژی، پژوهشگاه مواد و انرژی، کرج، ایران
لیلا داورپناه - استادیار، پژوهشکده انرژی، پژوهشگاه مواد و انرژی، کرج، ایران

تاکنون روش ­های زیادی برای حذف پارانیتروفنل (PNP)  از آب به عنوان یکی از آلاینده های آلی و از ترکیبات نیتروآروماتیک به ­کار رفته است. در پژوهش حاضر حذف این آلاینده توسط جذب سطحی و با سنتز جاذب ها برپایه سیکلودکسترین موردبررسی قرار گرفت. از­این ­رو، ابتدا پلیمر بتاسیکلودکسترین نامحلول در آب به­ روشی سبز توسط سیتریک اسید به عنوان عامل اتصال دهنده عرضی، با راندمان ۲۵/۸۱ درصد و نرخ تورم ۷/۱۶۶ به ­دست آمد و پس از مشخصه ­یابی ­های ساختاری، در آزمایش­ های جذب مورداستفاده قرار گرفت. درادامه باتوجه ­به ظرفیت جذب به دست آمده برای پلیمر موردنظر، از برخی پایه ­ها ازجمله خاک­اره و آلومینا به منظور افزایش سطح تماس استفاده شد و بعد از نشاندن سیکلودکسترین بر روی این پایه ­ها، اثر پارامترهای مختلف (ازجمله زمان تماس، pH، غلظت اولیه­ پارانیتروفنل، دما و مقدار جاذب)  بر روی ظرفیت جذب آن­ها بررسی شد. همچنین معادلات سینتیکی و ایزوترم ­های جذب مورد تحلیل قرار گرفتند و مشخص شد که برای جاذب ­های سنتز­شده، سینتیک جذب از مدل شبه­ درجه ­دوم پیروی می­ کند و داده ­های تعادلی با مدل فرندلیچ سازگاری بیشتری دارند. مقادیر qmax برای جاذب­ های بتاسیکلودکسترین-سیتریک، بتاسیکلودکسترین-خاک­اره و بتاسیکلودکسترین-آلومینا به ترتیب ۹۸/۴۰، ۲۹/۴۳ و ۴۶/۳۸ میلی گرم بر گرم به­ دست آمد. همچنین ترمودینامیک جذب نیز بررسی و تغییرات آنتالپی، انتروپی و انرژی آزاد گیبس استاندارد برای هر سه مدل جاذب محاسبه شدند.

سیکلودکسترین, پارانیتروفنل, آلاینده, جذب سطحی