محمدجواد کبیر - Health Management and Social Development Research Center, Golestan University of Medical Sciences, Gorgan, Iran
علیرضا حیدری - Health Management and Social Development Research Center, Golestan University of Medical Sciences, Gorgan, Iran
فاطمه فطن - Health Management and Social Development Research Center, Golestan University of Medical Sciences, Gorgan, Iran
نرگس رفیعی - Health Management and Social Development Research Center, Golestan University of Medical Sciences, Gorgan, Iran
زهرا خطیرنامنی - Health Management and Social Development Research Center, Golestan University of Medical Sciences, Gorgan, Iran

مقدمه و هدف: داروها رایج ترین مداخله درمانی هستند، استفاده ایمن از دارو و وجود فرآیندهایی برای بهبود ایمنی دارو از اهمیت زیادی برخوردار است. از آنجایی که پرستاران نقش اصلی را در اجرای دستورات دارویی دارند، در ارتقای ایمنی و کاهش آسیب های دارویی به بیماران نیز نقش حیاتی دارند. لذا این مطالعه با هدف تعیین موانع گزارش دهی خطاهای دارویی در پرستاران بیمارستان های آموزشی شهر گرگان انجام شد. روش کار: در این مطالعه مقطعی، ۳۴۰ نفر از پرستاران بیمارستان های آموزشی شهر گرگان در سال ۱۴۰۰ به روش طبقه ای تصادفی شده وارد مطالعه شدند. ابزار جمع آوری داده ها، چک لیست اطلاعات دموگرافیک و پرسشنامه معتبر موانع گزارش دهی خطاهای دارویی بود. داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS-۱۶ و روش های آمار توصیفی و آزمون های کولموگروف-اسمیرنوف، ضریب همبستگی اسپیرمن، من ویتنی و کروسکال والیس و در سطح معناداری ۰۵/۰ تحلیل شدند. یافته ها: میانگین سنی پرستاران، ۳۶/۷ ± ۱۱/۳۳ سال بود و ۲۹۰ نفر (۳/۸۵ درصد) شرکت کنندگان زن بودند. میانگین امتیاز موانع گزارش دهی در حیطه "ترس از عوامل مدیریتی" بالاتر از سایر حیطه ها (۵۰/۰ ± ۲۰/۳) بوده و سپس حیطه های "ترس از عواقب گزارش دهی" (۳۵/۰ ± ۱۷/۳) و "عوامل مربوط به فرایند گزارش دهی" (۶۳/۰ ± ۸۷/۲) در مراتب بعدی قرار داشتند. بیشترین میانگین در حیطه های "ترس از عواقب گزارش دهی"، "عوامل مربوط به فرایند گزارش دهی" و "ترس از عوامل مدیریتی"، به ترتیب مربوط به "ایجاد مسائل قضایی" (۱۱/۱ ± ۹۴/۳)، "واضح نبودن تعریف اشتباه دارویی" (۰۵/۱ ± ۵۴/۳) و "نامتناسب بودن واکنش مسئولان با اهمیت اشتباه" (۹۶/۰ ± ۷۵/۳) بود. بخش خدمتی با نمره کلی موانع گزارش دهی خطاهای دارویی (۰۲۰/۰ = P-Value) و حیطه ترس از عوامل مدیریتی  (۰۱۷/۰ = P-Value) ارتباط معناداری داشت، به طوری که موانع گزارش دهی خطاهای دارویی در پرستاران بخش اورژانس بالاتر از سایر بخش ها بود. نتیجه گیری: در بین تمام موانع گزارش دهی، "ترس از مسائل قضایی" بالاترین امتیاز را کسب کرده بود. با توجه به وجود عواملی مانند ترس از مسائل قضایی و واکنش نامناسب مسئولان بیمارستان، تعریف فرایند گزارش خطا و نحوه رسیدگی به خطاهای دارویی و آموزش مدیران بیمارستان در خصوص رفتار با فرد خاطی، پیشنهاد می گردد.

Medication error, Barriers, Nurse, Teaching hospital, Report, خطای دارویی, موانع, پرستار, بیمارستان آموزشی, گزارش دهی