لاله ابراهیمی - بخش تحقیقات کنترل بیولوژیک، موسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور، سازمان تحقیقات، ترویج و آموزش کشاورزی، تهران، ایران
عزیز شیخی گرجان - بخش تحقیقات حشره شناسی، موسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور، سازمان تحقیقات، ترویج و آموزش کشاورزی، تهران، ایران
مهران غزوی - بخش تحقیقات حشره شناسی، موسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور، سازمان تحقیقات، ترویج و آموزش کشاورزی، تهران، ایران

نماتدهای بیماری زای حشرات عوامل ارزشمند کنترل زیستی آفات می باشند. استفاده از جدایه های بومی در مقایسه با جدایه های وارداتی دارای مزایایی مانند سازگاری با محیط زیست و آفت بومی و عدم ایجاد اثرات نامطلوب احتمالی بر گونه های بومی است. در مطالعه حاضر، تاثیر دو جدایه بومیSteinernema carpocapsae و  Steinernema feltiae روی لاروهای کرم زرد آرد،Tenebrio molitor  با جدایه های وارداتی همین گونه ها با دو روش زیست سنجی در پتری دیش و خاک مقایسه شد. نتایج تجزیه پروبیت نشان دهنده همبستگی معنی دار میان غلظت  هر چهار جدایه نماتد و درصد مرگ و میر حشره بود (R۲ ≥ ۰.۹۰). جدایه ایرانی S. carpocapsae کمترین LC۵۰ ( پنچ لارو آلوده کننده نماتد به ازای لارو آفت) و فراورده تجاری S. feltiae بیشترین LC۵۰  ( هفت لارو آلوده کننده نماتد به ازای لارو آفت) را نشان دادند. با این حال، مقایسه نسبت مقادیر LC۵۰ نشان دهنده عدم تفاوت معنی دار بین چهار جدایه نماتد بود. مقایسه میانگین درصد مرگ ومیر لاروهای آفت در روش زیست سنجی در خاک نیز نشان دهنده تاثیر مشابه جدایه های بومی S. carpocapsae و S. feltiae با جدایه های تجاری بود (P ≤ ۰.۰۱). تاثیر جدایه های بومی این نماتدها هم تراز جدایه های تجاری که برای تولید تجاری از بین چندین جدایه انتخاب شده اند، بیانگر پتانسیل بالای آنها است. بنابراین، انجام تحقیقات بنیادی با هدف توسعه کاربردی این عوامل ارزشمند در کشور پیشنهاد می گردد.

بیماریزایی, سازگاری, کنترل زیستی, LC۵۰, Steinernema sp