مرتضی بیات - عضو هیات علمی دانشگاه اراک، اراک

تعامل انسان و محیط زیست، از جمله مباحثی است که امروزه از سوی دولت ها و مردم بسیار مورد تاکید است. بررسی این تعامل از سوی ادیان به خصوص دین اسلام ازجمله مسائلی است که می تواند برای پیروان این دین آسمانی اهمیت فراوانی داشته باشد. نکته مهم رویکرد اسلام آن است که این دین، طبیعت را دارای نظام احسن به عنوان شریف ترین و برترین نظام ممکن می داند که تحت حاکمیت خداوند است و هیچ نقص و بدی در آن وجود ندارد. پژوهشگران در این مقاله برآنند که با روش کتابخانه ای پاسخی بر این سوال بیابند که از دیدگاه اسلام چه تعاملی بین انسان و محیط زیست برقرار هست و باید باشد. پاسخی که به این پرسش داده شده است این است که براساس آموزه نظام احسن که اسلام تاکید فراوانی بر آن دارد، انسان حق تخریب سیر طبیعی محیط زیست را ندارد و اگر سعی کند که محیط زیست را به میل خویش تغییر دهد، باعث تاثیر شر در کل نظام خواهد بود. زیرا در نظام احسن انسان جزئی از نظام هستی و مهره ای از مهره های آن است و حق ندارید هر چه به حال او ملایم باشد خیر و هر چه به حال او ملایم نیست شر بداند.

اسلام، محیط زیست، نظام احسن، تعامل انسان و طبیعت.