طلا علی اکبرزاده اهری - دانشجوی دکترای معماری، واحد بین المللی جلفا، دانشگاه آزاد اسلامی، جلفا، ایران.
اسدالله شفیع زاده - گروه معماری، واحد اهر، دانشگاه آزاد اسلامی، اهر، ایران.
حسن ابراهیمی اصل - استادیار گروه معماری، واحد بین المللی جلفا، دانشگاه آزاد اسلامی، جلفا، ایران.
نیما ولی زاده - گروه معماری و شهر سازی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران

هرچند شکل زندگی و شان پاسخ گویی به آن همواره با هم مرتبط و بر یکدیگر تاثیر می­گذارند، اما شکی نیست که شکل زندگی در هر دوره زمانی، متناسب با شرایط آن دوره آرام آرام تغییر می­کند و خود را با وضعیت جدید منطبق می­سازد. خانه­های سنتی دل­آشناتر و دلنشین­تر از خانه­های معاصر هستند. نکته اصلی آن است که آن خانه­ها چه داشته­اند، یکی از مواردی که توجه به­سزایی به آن در معماری سنتی می­شد مسئله نور چه به لحاظ کیفی و چه کمی بوده ­است. با تجربه و درک فضاها در آثار شاخص به جا مانده از معماری ایرانی به نظر می رسد که حضور نور نه تنها به جهت تامین نیازها بلکه هوشمندانه در پی برآوردن خواست های ارزشی و اعتقادی مخاطبان بوده است. نحوه حضور و تاثیرگذاری آن در این معماری در کنار دانش همراه با بینشی ویژه بوده که از طریق آن، نور در فضای معماری راه یافته و مفاهیم و معانی پایدار را ایجاد می کند. به همین منظور هدف این پژوهش بررسی اثر بهینه حضور نور در فضاهای مسکونی معاصر مبتنی بر الگوی نور در خانه های سنتی می باشد. این پژوهش به دنبال بازشناخت ویژگی های کیفی نور در گذشته و به کارگیری آن ها در فضای معماری معاصر ایران است. نتایج پژوهش نشان می دهد که کیفیت بهره گیری از آن با استفاده از تجربیات گذشتگان در خانه های امروزی ضروری به نظر می رسد و استفاده روزافزون از نورپردازی مصنوعی آسان سبب شده که معماران تاثیرات نور طبیعی را فراموش نمایند و قابلیت آن را نادیده بگیرند.اهداف پژوهش:دستیابی به رضایت مندی در فضاهای مسکونی و ارائه راه کارهای استفاده از تداوم نور در فضای زندگی با الهام از خانه های سنتی ایرانی.دستیابی به راه کارهای ورود و کنترل نور به کار رفته در خانه های سنتی و استفاده از این راه کارها در جهت بهبود کیفیت تداوم حضور نور در فضاهای مسکونی معاصر.سوالات پژوهش:چگونه می توان از کهن الگوهای معماری سنتی ایرانی در ارتباط با نور بهره مند شد؟چگونه می توان کیفیت نور در فضاهای مسکونی معاصر را بهبود بخشید؟

معماری سنتی, نور, دیوار, پنجره, فضاهای مسکونی